Với số đối tượng lớn và tăng dần qua các năm như vậy dẫn đến nhu cầu được hỗ trợ, giải đáp, tư vấn chính sách của người tham gia cũng luôn phát sinh, đòi hỏi Ngành BHXH Việt Nam không ngừng cải tiến, hoàn thiện, nâng cao chất lượng công tác hỗ trợ, giải đáp, tư vấn chính sách cho người tham gia.

Thời gian vừa qua, BHXH Việt Nam đã triển khai nhiều kênh tư vấn, hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp trong tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT như: Qua Tổng đài điện thoại, qua Cổng Thông tin điện tử, Qua mạng xã hội (Zalo, Fanpage,…) và Hội nghị tư vấn, đối thoại này là một kênh tương tác trực tiếp với người lao động, người dân và doanh nghiệp.

Năm 2023, ngoài các hội nghị đối thoại, tư vấn do BHXH các địa phương chủ động tổ chức, trên cơ sở phân tích nhu cầu khách hàng, BHXH Việt Nam chọn 12 tỉnh, thành phố các các đặc trưng riêng tại các vùng miền để tổ chức tư vấn, đối thoại. Và Thành phố Hồ Chí Minh là một trong số 12 địa phương đó. “Hội nghị cũng đồng thời là kênh thông tin quan trọng, tiếp nhận những ý kiến phản ánh của NLĐ, người sử dụng lao động đối với chính sách BHXH, BHYT, BHTN; tinh thần, thái độ phục vụ của đội ngũ công chức, viên chức ngành BHXH; quy trình tổ chức thực hiện… trên cơ sở đó ngành BHXH Việt Nam tổng hợp các ý kiến, để từ đó có những đề xuất, kiến nghị với Chính phủ, với Quốc hội trong việc xây dựng chính sách BHXH, BHYT phù hợp với thực tiễn và nhu cầu, mong muốn của người dân.

Đại diện các doanh nghiệp nêu chứng vấn đề vướng mắc trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN

Còn đối với hệ thống BHXH Việt Nam thì góp phần hoàn thiện quy trình nghiệp vụ, nâng cao chất lượng chất lượng dịch vụ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tham gia BHXH, BHYT, BHTN, vì sự hài lòng của người tham gia BHXH, BHYT, BHTN” – Bà Dương Ngọc Ánh nhấn mạnh mục đích của Hội nghị nhằm kịp thời hỗ trợ, giải đáp, tư vấn cho NLĐ, người sử dụng lao động những khó khăn, vướng mắc trong quá trình tham gia và thụ hưởng các chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà Nước.

 Đại diện BHXH Việt Nam cũng thông tin một số điểm mới trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) như: Mở rộng đối tượng chủ hộ kinh doanh, người quản lý DN, người quản lý điều hành HTX không hưởng tiền lương được tham gia và hưởng chế độ BHXH; bổ sung quyền lợi hưởng chế độ thai sản đối với loại hình BHXH tự nguyện; giảm điều kiện số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm để được hưởng lương hưu. 

Cũng tại hội nghị, ông Trần Dũng Hà, Phó Giám đốc Bảo hiểm Xã hội TPHCM, đã nêu lên một số thông tin về những điểm mới trong dự thảo Luật BHXH sửa đổi. Theo ông Hà, dự thảo Luật BHXH sửa đổi có những điểm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Thứ nhất, dự thảo mở rộng đối tượng là chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý hợp tác xã không hưởng tiền lương sẽ được tham gia và hưởng chế độ BHXH. Thứ hai, dự thảo bổ sung quyền lợi hưởng chế độ thai sản đối với những đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Thứ ba, giảm điều kiện số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm để được hưởng lương hưu.

Đại diện Bảo hiểm xã hội Thành phố Hồ Chí Minh cũng  thông tin về tình hình thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn; tổng quan, cập nhật các điểm mới, hướng dẫn các quy định pháp luật về chính sách BHXH, BHYT, BHTN, các chế độ BHXH bắt buộc có hiệu lực từ năm 2022, 2023 đến các doanh nghiệp. Trong đó, nội dung trọng tâm là một số điểm lưu ý về thời gian hợp đồng lao động để xác định người tham gia BHXH; lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu; quyền, trách nhiệm của doanh nghiệp tại Điều 20 Luật BHXH năm 2014, một số sai phạm thường gặp tại doanh nghiệp và những chế tài xử lý hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, một số nội dung của Dự thảo Luật BHXH sửa đổi ….

Theo phản ánh của một doanh nghiệp tại TPHCM, hiện nay có nhiều người lao động khi kiểm tra quá trình đóng BHXH trên ứng dụng VssID phát hiện quá trình đóng BHXH không được cập nhật đầy đủ. Liên quan đến vấn đề này, bà Dương Ngọc Ánh, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ, CSKH (BHXH Việt Nam) cho biết: Việc VssID cập nhật quá trình đóng BHXH của người lao động chủ yếu rơi vào những người đã tham gia BHXH ở nhiều nơi, nhiều đơn vị khác nhau. Ngoài ra, có những trường hợp người lao động làm việc tại một đơn vị mà đơn vị này chậm đóng BHXH hoặc những đơn vị chưa chốt sổ cho người lao động thì hệ thống dự liệu cũng chưa thể cập nhật.

“ Hiện nay, hệ thống cơ sở dự liệu của BHXH Việt nam đã đưa về quản lý chung. Chúng tôi đang cố gắng trong thời gian sớm nhất sẽ đồng bộ được cơ sở dự liệu của người lao động. Trong giai đoạn 2023 – 2025, ngành BHXH Việt Nam có đề án nâng cấp ứng dụng VssID. Đồng thời sẽ mở thêm dung lượng để ứng dụng VssID có thể cập nhật vào kho dự liệu đồng bộ của ngành, khi người lao động tham gia các chế độ được cập nhật đầy đủ. Hiện nay để giải quyết vấn đề VssID cập nhật thiếu quá trình đóng BHXH, người lao động có thể liên hệ với cơ quan BHXH mà mình đang tham gia để cập nhật đầy đủ - bà Dương Ngọc Anh chia sẻ.

Đại diện Công ty TNHH LTP Việt Nam cũng nêu tắc mắc về việc Công ty nộp hồ sơ nhận chế độ thai sản cho người lao động phải chờ đến 6 tháng để xác minh hồ sơ. Việc giải quyết hồ sơ qua lâu, thủ tục rườm ra, phức tạp gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Trả lời về vấn đề liên quan trên, đại diện Bảo hiểm xã hội TPHCM cho biết: Hiệnnay, nhiều doanh nghiệp có trường hợp tăng lương đột biến cho phụ nữ mang thai sáu tháng trước khi sinh đóng BHXh đủ 6 tháng để hưởng chế độ trợ cấp thai sản. Nhằm ngăn chặn tình trạng trục lợi chế độ BHXH, cơ quan BHXH tăng cường kiểm tra, rà soát kịp thời phát hiện các trường hợp đăng ký đóng BHXH nhưng thực tế không làm việc, không có tiền lương hoặc tiền công tại đơn vị; phát hiện kịp thời các trường hợp có dấu hiệu tăng lương đột biến, bất thường cho người lao động để hưởng trợ cấp thai sản cao hơn. Qua kiểm tra, nếu đơn vị thực hiện đóng BHXH cho người lao động đúng quy định, cơ quan BHXH sẽ giải quyết chế độ cho người lao động.

Ngoài ra, tại Hội nghị cũng dành nhiều thời gian để các đại biểu nêu các vướng mắc, những tình huống thực tế trong việc triển khai thực hiện các chính sách BHXH, BHYT, BHTN tại các đơn vị, doanh nghiệp như: Công ty Cổ phần Cát Lợi đặt câu hỏi về người lao động có trên 25 năm tham năm tham gia BHXH mà chưa đủ tuổi nghỉ hưu đối với nữ 60 tuổi và nam 62 tuổi. Cụ thể: NLĐ nữ sinh 02/09/1970, tham gia BHXH 30 năm tính đến tháng 04/2023, có được miễn thực hiện thông nghị định 135/NĐ-CP?  và  được hưởng chế độ hưu trí 05/2024 tỷ lệ 75%? Hay Công ty TNHH Estron Việt Nam viễn dẫn Điều 168 Bộ Luật lao động năm 2019 – công ty sẽ chi trả 1% tiền trợ cấp thất nghiệp cho đối tượng (thai sản 6 tháng/ thử việc/ ôm đau dài ngày..) vào kỳ trả lương cho NLĐ; Để để khi NV đó nghỉ việc, cty không phải trả trợ cấp thôi việc cho những tháng không đóng BHTN nữa và đối chiếu khoản 3 Điều 168 có phù hợp với quy định không? Các ý kiến và câu hỏi của đại diện doanh nghiệp nêu trên đã được cơ quan BHXH TPHCm trả lợi cụ thể, rõ ràng giúp người lao động và doanh nghiệp tháo gỡ được những vướng mắc trên./.

Vương Hoàng