Đồ uống có cồn là sản phẩm không thể thiếu trong các dịp lễ, tết, tiệc, hội, cũng như trong cuộc sống hàng ngày. Uống rượu, bia từ truyền thống, đã trở thành một nét văn hoá riêng của mỗi quốc gia. Tuy nhiên, việc lạm dụng rượu bia hoặc uống một cách thái quá, thiếu văn hóa đang là một nét xấu trong một bộ phận người Việt, tạo nên những ảnh hưởng, dư luận tiêu cực đối với sản phẩm này. Đây là lần đầu tiên chủ đề về xây dựng văn hóa uống lành mạnh được bàn luận trong một hội thảo khoa học, với sự tham gia và đóng góp ý kiến chuyên môn sâu sắc của các giáo sư, tiến sỹ, chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa, xã hội quản lý, pháp luật,… nhằm tìm ra gốc rễ vấn đề nhức nhối do lạm dụng đồ uống có cồn, hay “hiện tượng lệch chuẩn trong hành vi sử dụng đồ uống có cồn”, từ đó góp phần giáo dục, truyền thông về uống có trách nhiệm và đưa ra những giải pháp, công cụ thực thi văn hóa uống lành mạnh, văn minh.

Tham dự  và trình bày tham luận tại Hội thảo là Nhà sử học, Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc; lãnh đạo Cục Văn hóa Cơ sở, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; PGS.TS Lê Huy Đức, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa Phát triển, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, PGS.TS Đỗ Minh Cương, Phó Viện trưởng Viện Văn hóa kinh doanh, Hiệp hội Phát triển Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam; PGS.TS. Phạm Bích San, Viện Nghiên cứu Tư vấn và Phát triển; PGS.TS Dương Thị Liễu, Viện trưởng Viện Văn hóa kinh doanh, Hiệp hội Phát triển Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam.

Theo nhà sử học Dương Trung Quốc: “Rượu bia là thức uống chứa trong đó cả bề dày văn hóa. Bản chất của rượu bia là không xấu vì thực tế nếu uống đúng liều lượng sẽ rất có lợi. Rượu, bia là một nét văn hóa, nhưng nó chỉ có văn hóa khi con người ứng xử, nhận thức và sử dụng nó một cách có văn hóa.”

Theo PGS.TS Lê Quý Đức: “Hiện tượng phản văn hóa, lệch chuẩn văn hóa uống hiện nay, trước hết biểu hiện ở việc người uống không hiểu biết, không quan tâm đến các nguyên tắc, chuẩn mực văn hóa uống. Phần lớn người uống hoặc là theo thói tục, tập tục xã hội sinh ra;  Họ không được dạy bảo, hướng dẫn về nguyên tắc, chuẩn mực và quy cách uống từ trong nhà trường, gia đình và xã hội một cách nghiêm túc, tự giác và cụ thể.

Còn PGS.TS Đỗ Minh Cương thì khẳng định: “Rượu bia là tinh hoa của thiên nhiên và là một di sản văn hóa, Chúng ta cần có một nền văn hóa bia rượu khôn ngoan kế thừa những tinh hoa của dân tộc đồng thời tiếp thu những yếu tố văn minh và hội nhập với thế giới hiện đại. Rượu bia từ xưa đến nay đã trở thành một thành phần của phương thức sinh hoạt có tính văn hóa của người Việt Nam. Sử dụng, uống bia rượu là một nhu cầu của đời sống và là truyền thống văn hóa, không thể cấm hay bỏ, vấn đề là cần làm cho sinh hoạt này văn minh, lành mạnh hơn.”

Ngoài các diễn giả có tiếng trong lĩnh vực văn hóa, hội thảo thu hút gần 20 bài tham luận đăng trong kỷ yếu. Các bài tham luận không chỉ mang tính lý luận, mà còn giàu tính văn học, lịch sử và thực tiễn, có ý nghĩa gợi mở, để các nhà chuyên môn, cộng đồng tiếp tục nghiên cứu, lan tỏa kiến thức, nhận thức văn hóa uống, từ đó có những hành vi đẹp. Nhiều nội dung được các đại biểu trao đổi, thảo luận sôi nổi và hiệu quả ngay tại Hội thảo: Những  thách thức từ văn hoá uống là gì; làm thế nào xây dựng văn hoá uống rượu, bia lành mạnh, văn minh từ góc độ người sử dụng; truyền thông nâng cao nhận thức; xây dựng phong trào vận động văn hóa uống; xây dựng thói quen sử dụng rượu bia lành mạnh.