Với đặc thù là một tỉnh miền núi, dân số đông, trong đó có khoảng 12% là đồng bào các dân tộc ít người, người dân chủ yếu làm nông nghiệp, đời sống còn nhiều khó khăn, nhiều người dân chưa hiểu rõ chính sách BHXH tự nguyện. Hiện có khoảng 904.000 người có khả năng tham gia BHXH. Tính đến hết tháng 5/2019, toàn tỉnh có 245.140 người tham gia BHXH bắt buộc; 6.086 người tham gia BHXH tự nguyện. Như vậy, con có trên 600.000 người chưa tham gia BHXH chủ yếu là người làm nông nghiệp lao động tự do kinh doanh nhỏ. Mặt khác, mỗi năm có gần khoảng 10.000 người thanh toán chế độ BHXH một lần, đây cũng là một trong những khó khăn trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH đối với tỉnh Bắc Giang.

Xác định được những thuận lợi và khó khăn của tỉnh trong việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT nên ngay sau khi BHXH Việt Nam giao chỉ tiêu thu BHXH, BHYT, đặc biệt là BHXH tự nguyện năm 2019 là 7.546 người trong đó phát triển 3.600 đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tăng mới. Để hoàn thành chỉ tiêu này, ngay từ đầu năm BHXH tỉnh đã chủ động tham mưu với Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh thành lập ban chỉ đạo và tổ giúp việc ban chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN; ban hành văn bản chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, UBND các huyện, thành phố trong việc tổ chức hội nghị tuyên truyền trực tiếp vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, xây dựng kế hoạch giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tăng mới năm 2019 cho BHXH các huyện, thành phố. Phối hợp với Ban Tuyên giáo, MTTQ, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ và Tỉnh đoàn trong việc tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT đến tất cả các đoàn viên, hội viên.

Hằng năm BHXH tỉnh đều tổ chức trên 50 buổi tuyên truyền về BHXH tự nguyện đến các khu dân cư, xã, phường, thị trấn, khu chợ, các tổ hợp tác tiểu thủ công, làng nghề để vận động người có thu nhập tham gia; tổ chức hàng ngàn cuộc tuyên truyền, vận động tới tận hộ gia đình với mục đích đến từng nhà, từng ngõ, xóm tuyên truyền cho người dân về BHXH tự nguyện. Bằng hình thức đến tận nhà và mời đến tham dự hội nghị gia đình anh Hoàng Văn Hiển, hộ kinh doanh nhỏ tại huyện Lục Nam, sau khi được cán bộ BHXH huyện và nhân viên bưu điện huyện tuyên truyền ý nghĩa tầm quan trọng và lợi ích thiết thực của việc tham gia BHXH tự nguyện về già được hưởng lương hưu, cuộc sống ổn định, tự tin bình đẳng về vị trí xã hội được cấp thẻ BHYT anh Hiển đã tự nguyện tham gia. Không giống như anh Hiển, bà Đỗ Thị Thu Hiền sinh năm 1975 là đối tượng tham gia BHXH bắt buộc tại công ty JMCViệt Nam sau khi nghỉ việc tháng 3/2018 không tham gia BHXH; Tương tự bà Hiền, ông Lê Văn Khôi, sinh năm 1966 thuộc diện cán bộ chuyên trách cấp xã sau khi nghỉ việc do tinh giảm biên chế 2016 không tham gia BHXH. Tuy nhiên, khi được cán bộ BHXH huyện và nhân viên bưu điện huyện tuyên truyền về lợi ích của việc tham gia BHXH tự nguyện bà Hiền và ông Khôi lại tiếp tục tham gia.

Không dừng lại ở việc đến vận động từng hộ gia đình, để tiết kiệm về chi phí, thời gian và quan trọng nhất là nhiều người, nhiều tầng lớp nhân dân được hiểu về lợi ích của việc tham gia BHXH tự nguyện, BHXH tỉnh Bắc Giang đã chủ động phối hợp với Bưu điện tỉnh chỉ đạo BHXH huyện, bưu điện cấp phối hợp với UBND xã, phường, thị trấn tổ chức hội nghị tuyên truyền trực tiếp để mọi người dân hiểu về lợi ích và tự nguyện tham gia. Cùng với đó, BHXH tỉnh Bắc Giang, thực hiện in và cấp sổ BHXH cho những người đăng ký tham gia BHXH tự nguyện ngay tại hội nghị, thay vì phải chờ 05 ngày như quy định. Qua đó, tạo được niềm tin của người dân đối với chính sách an sinh của Đảng, Nhà nước.

Đáng chú ý, BHXH tỉnh chỉ đạo BHXH các huyện, thành phố tổ chức tư vấn, vận động người lao động khi đến cơ quan BHXH thanh toán chế độ một lần hiểu rõ lợi ích của việc tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện để được hưởng chế độ hưu trí khi về già. Qua đó, chỉ trong 06 tháng đầu năm 2019 đã có trên 400 người lao động nghỉ việc ở các doanh nghiệp tham gia BHXH tự nguyện.

Do làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện cùng với sự chỉ đạo tích cực của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và sự chủ động tích cực của cơ quan BHXH tỉnh và Bưu điện tỉnh, kết quả tính đến ngày 30/6, toàn tỉnh đã phối hợp với cơ quan bưu điện tổ chức 172 hội nghị tại 10/10 huyện, thành phố, vận động được 3.345/3.600 người tham gia BHXH tự nguyện mới đạt 92,92% kế hoạch do BHXH Việt Nam giao, lũy kế số người tham gia BHXH tự nguyện đến nay là 6.918/7.546 người đạt 92% kế hoạch năm, tăng 3.972 người so với cùng kỳ năm 2018.

Có được sự thành công trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH, đặc biệt là đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là do:

Thứ nhất, BHXH tỉnh luôn bám sát sự chỉ đạo của Ngành, tranh thủ và huy động được cả hệ thống chính trị vào cuộc, đồng hành với BHXH tỉnh trong triển khai thực hiện phát triển đối tượng tham gia BHXH, đặc biệt là BHXH tự nguyện.

Thứ hai, giao chỉ tiêu cho từng đơn vị, cá nhân có thưởng - phạt rõ ràng. Hàng tháng, công khai kết quả, tiến độ thực hiện, tạo động lực thi đua đối với các tập thể và cá nhân công chức viên chức.

Thứ ba, thường xuyên nắm bắt tình hình, tổng hợp báo cáo kết quả, tham mưu đề xuất các giải pháp, biện pháp để việc tổ chức hội nghị tuyên truyền trực tiếp vận động đối tượng tham gia BHXH tự nguyện đạt hiệu quả.

Thứ tư, phát động phong chào thi đua hàng quý khen thưởng đột xuất các đơn vị, cá nhân có thành tích tiêu biểu trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. 

Thứ năm, chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác BHXH; quan tâm bồi dưỡng, tạo kỹ năng nghiệp vụ, kỹ năng truyền thông cho đại lý thu BHXH, BHYT./.