Lao động
Xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định ở Liên minh hợp tác xã Hà Nội
01:49 PM 23/11/2017
(LĐXH) Trong nhiều năm qua, LMHTXHN luôn xác định xây dựng mối quan hệ lao động (QHLĐ) hài hòa, ổn định trong các hợp tác xã (HTX) là một trong những nhiệm vụ quan trọng.
Phát tờ rơi tuyên truyền pháp luật bảo hiểm xã hội cho thành viên HTX.
Tính đến cuối năm 2016, trên địa bàn Thành phố Hà Nội có khoảng 1.750 HTX và Quỹ Tín dụng nhân dân (TDND) với gần 1,1 triệu thành viên,  trong đó có: 1.478 HTX đang hoạt động gồm: 905 HTX nông nghiệp - chiếm 61,2%; 185 HTX CN-TTCN - chiếm 12,5%; 200 HTX  Thương mại - dịch vụ - chiếm 13,5%; 48 HTX Vận tải - chiếm 3,4%; 6 HTX Xây dựng - chiếm 0,4%; 36 HTX loại hình khác (y tế, trường học, vệ sinh môi trường...) - chiếm 2,4%); có 98 Quỹ TDND - chiếm 6,6%. Đã có 1.080 HTX đã thực hiện tổ chức lại (chuyển đổi) theo Luật HTX năm 2012 - chiếm 73,1%. Nhiều HTX được củng cố, chất lượng hoạt động được nâng lên,  mở rộng thêm các ngành nghề kinh doanh mới, tiếp tục phát huy vai trò kinh tế - xã hội quan trọng trong xây dựng nông thôn mới, thực hiện dồn điền đổi thửa, tham gia xây dựng hệ thống đường giao thông, đưa cơ giới hóa vào phục vụ sản xuất nông nghiệp để nâng cao đời sống cho thành viên và nhân dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn...
Liên minh Hợp tác xã Hà Nội thúc đẩy QHLĐ lành mạnh thông qua
tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, tư vấn pháp luật cho người lao động,
người sử dụng lao động và các thành viên HTX.
(Ảnh minh họa)
Trong nhiều năm qua, LMHTXHN luôn xác định xây dựng mối quan hệ lao động (QHLĐ) hài hòa, ổn định trong các hợp tác xã (HTX) là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm giải quyết hài hòa, tốt đẹp mối quan hệ vốn rất “nhạy cảm” giữa người quản lý, sử dụng lao động với người lao động, các thành viên HTX, bảo đảm sự phát triển bền vững của các HTX; bảo vệ quyền, lợi ích cho người lao động và các thành viên.
Liên minh Hợp tác xã Hà Nội đã thúc đẩy QHLĐ lành mạnh thông qua việc tổ chức các hoạt động hỗ trợ, tư vấn quan hệ lao động, tranh chấp lao động, hòa giải... và tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, tư vấn pháp luật cho người lao động, người sử dụng lao động và các thành viên khác qua nhiều hình thức như: Biên soạn, phát hành tài liệu, tờ rơi, tờ gấp, tổ chức tọa đàm, hội nghị, hội thảo... góp phần nâng cao nhận thức và xây dựng mối QHLĐ lành mạnh tại các HTX.
Mô hình HTX kiểu mới tại Sơn Tây.
Thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao trong Đề án Phát triển quan hệ lao động thành phố Hà Nội giai đoạn 2014 - 2020, LMHTX Thành phố Hà Nội giao việc triển khai thực hiện các hoạt động đại diện và hỗ trợ về QHLĐ cho Phòng Kiểm tra – Chính sách pháp luật. Từ năm 2013 đến cuối năm 2017, Phòng Kiểm tra – Chính sách pháp luật thuộc LMHTX Thành phố Hà Nội đã triển khai 16 Hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho hơn 2000 đại biểu là thành viên Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, kế toán HTX, Liên hiệp HTX tại các Quỹ Tín dụng nhân dân, HTX vận tải, xây dựng, thương mại, dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn Hà Nội và các HTX trên địa bàn  Huyện Mê Linh, Chương Mỹ, Thanh Oai, Mỹ Đức, Ứng Hòa, Sóc Sơn, Ba Vì, Phú Xuyên... nhằm nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật lao động giúp người lao động và người sử dụng lao động hiểu và thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của mình trong tham gia QHLĐ; đảm bảo triển khai việc xây dựng, củng cố và vận hành các thiết chế QHLĐ phù hợp với các quy định của Bộ Luật Lao động và Luật Công đoàn năm 2012, các quy định của pháp luật liên quan và các tiêu chuẩn, cam kết quốc tế gắn với quan hệ lao động nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật nói chung, Luật HTX và pháp luật lao động nói riêng, góp phần thúc đẩy khu vực kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội phát triển bền vững.
Liên minh HTX Hà Nội luôn xác định xây dựng mối quan hệ lao động (QHLĐ) hài hòa,
ổn định trong các hợp tác xã (HTX) là một trong những nhiệm vụ quan trọng.
 Các hội nghị phổ biến, tập huấn, hướng dẫn pháp luật do LMHTXHN phối hợp với các ban, ngành liên quan tổ chức còn nhằm xây dựng mối QHLĐ hài hòa tại các HTX, Quỹ TDND, DNVVN góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển, ổn định xã hội và làm cho mọi người lao động cũng như chủ sử dụng lao động nắm được những vấn đề cơ bản của Bộ Luật Lao động (mới) được sửa đổi bổ sung tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIII. Việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật của LMHTXHN liên quan đến việc xây dựng QHLĐ lành mạnh, hài hòa, ổn định tập trung vào các nội dung chủ yếu sau: Các qui định của Bộ Luật Lao động hiện hành, đặc biệt là nội dung mới của Bộ Luật Lao động về việc làm, quản lý nhà nước về lao động, hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, tiền lương, tiền công, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, bảo hiểm thất nghiệp, tranh chấp lao động, quản lý lao động là người nước ngoài, cho thuê lại lao động, thanh tra, kiểm tra, an toàn vệ sinh lao động;  Hướng dẫn quy trình đình công, trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động tập thể, tranh chấp lao động cá nhân, qui trình giải quyết các cuộc đình công không đúng trình tự, thủ tục theo qui định của pháp luật lao động trên địa bàn thành phố và pháp luật khác có liên quan; kỹ năng hòa giải cho hòa giải viên cấp quận, huyện; các qui định pháp luật khác liên quan đến hoạt động của HTX, doanh nghiệp, đến quyền, nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động; Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bình đẳng giới, Luật khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Thanh tra; kỹ năng thương lượng tập thể cho đại diện người lao động và đại diện người sử dụng lao động nhằm hỗ trợ các HTX, doanh nghiệp khi xây dựng và thương lượng thỏa ước lao động tập thể...
Tập huấn về Luật Đất đai cho nông dân và thành viên các HTX ở Hà Nội.
Do coi trọng việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật và xây dựng QHLĐ lành mạnh, hài hòa tại các tổ hợp tác, HTX, Quỹ TDND vì lợi ích của cả người lao động và người sử dụng lao động nên trong nhiều năm qua ở khu vực kinh tế tập thể, nhất là tại các HTX công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ ... hiếm khi xảy ra những vụ việc tranh chấp lao động lớn, nghiêm trọng và cho đến nay chưa xảy ra một vụ đình công nào.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng và đạt được những kết quả đáng kể, song công tác xây dựng QHLĐ lành mạnh, hài hòa, ổn định, tiến bộ của LMHTXHN còn gặp phải một số khó khăn, thách thức, đó là: một số văn bản pháp luật về lao động còn chưa thật phù hợp với đối tượng ở khu vực hợp tác xã và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Mối quan hệ ba bên trong các tổ chức này chưa thật sự được quan tâm. Trong khi đó các vụ tranh chấp lao động đang có nguy cơ bùng phát ngày càng nhiều ở khu vực kinh tế ngoài quốc doanh và không loại trừ các cơ sở kinh tế hợp tác, hợp tác xã, DNNVV. Thêm vào đó, người sử dụng lao động và người lao động trong khu vực kinh tế hợp tác, HTX chưa có nhiều điều kiện tiếp cận các vấn đề liên quan tới QHLĐ ba bên, họ chưa hiểu hết và thấy được tầm quan trọng của vấn đề này trong ngăn ngừa và giải quyết các tranh chấp lao động phát sinh. LMHTXHN cũng chưa có nhiều chuyên gia và nhân viên tư vấn về QHLĐ được đào tạo bài bản và có hiểu biết sâu về vấn đề này, do vậy những hiểu biết và kỹ năng giải quyết các vấn đề liên quan đến QHLĐ, nhất là tranh chấp lao động còn hạn chế. Do điều kiện và nguồn kinh phí hoạt động hạn chế nên việc dành một khoản kinh phí riêng cho việc giáo dục, tổ chức tập huấn, hội nghị, hội thảo, in ấn, biên soạn tài liệu để đào tạo, tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật, nhất là tuyên truyền pháp luật lao động, giải quyết tranh chấp lao động cho người sử dụng lao động trong các cơ sở kinh tế hợp tác, HTX trên địa bàn Hà Nội còn chưa được thường xuyên, kịp thời.
Nhằm tiếp tục phát triển QHLĐ lành mạnh trong các cơ sở kinh tế hợp tác, HTX, trong thời gian tới LMHTXHN dự kiến tổ chức các hoạt động với nội dung chủ yếu sau: Tăng cường mối quan hệ phối hợp với các sở, ngành liên quan, tổ chức đại diện người lao động trong việc giải quyết các vấn đề phát sinh liên quan đến quan hệ lao động, thiết lập và tạo ra một môi trường thuận lợi cho các HTX và DNNVV trên địa bàn thành phố Hà Nội phát triển.   
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với người sử dụng lao động và người lao động trong các cơ sở kinh tế hợp tác, HTX và đại diện của hai bên trong QHLĐ. Đặc biệt đối với người lao động, tập trung phổ biến, tuyên truyền các vấn đề mà người lao động trong khu vực kinh tế hợp tác, HTX quan tâm, liên quan trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của họ như hợp đồng lao động, các chế độ về tiền lương, thời gian lao động, bảo hiểm xã hội, an toàn lao động... và các qui định của pháp luật liên quan thiết thực đến đời sống hàng ngày của họ thông qua các phương thức tuyên truyền nhanh chóng, ngắn gọn, dễ hiểu để họ có thể dễ dàng tiếp thu và áp dụng.
Từ nhiều năm nay tại các HTX ở Hà Nội chưa xảy ra những vụ việc tranh chấp lao động lớn, nghiêm trọng.

Nâng cao vai trò tổ chức đại diện người sử dụng lao động thông qua việc tổ chức triển khai có hiệu quả các hoạt động hỗ trợ đào tạo, tư vấn về pháp luật lao động, QHLĐ. Tăng cường công tác đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ quản lý cho đội ngũ cán bộ quản lý, người sử dụng lao động để xây dựng mối QHLĐ tốt đẹp trong các cơ sở kinh tế hợp tác, HTX, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, xây dựng đạo đức và văn hóa kinh doanh của cộng đồng các doanh nghiệp, HTX. Tư vấn cho người sử dụng lao động về các vấn đề như thỏa ước lao động tập thể, tạo điều kiện cung cấp cho người lao động và người sử dụng lao động các thông tin liên quan đến thị trường lao động, các biến động của QHLĐ. Tăng cường sự hợp tác tại nơi làm việc và các hoạt động liên quan đến công tác quản lý, quản trị nhân lực trong các cơ sở kinh tế hợp tác, HTX. Chủ động tổ chức các buổi gặp gỡ, đối thoại giữa đại diện cộng đồng các HTX, doanh nghiệp thành viên với chính quyền địa phương và các tổ chức công đoàn cơ sở để trao đổi, bàn bạc nhằm thực hiện tốt hơn các văn bản, chính sách pháp luật của Nhà nước, đồng thời tìm giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện các chính sách pháp luật lao động và QHLĐ, bảo vệ quyền và lợi ích của các bên trong QHLĐ. Tổ chức, hướng dẫn cho người sử dụng lao động thương lượng, ký kết và thực hiện thỏa ước lao động tập thể, xây dựng bảng lương, định mức lao động, định mức tiền công, phương án phân phối... nhằm tạo môi trường làm việc hài hòa trong các HTX./.

Thảo Lan