Lao động
“Tiếp tục đẩy mạnh truyền thông về chính sách việc làm, quản lý lao động và bảo hiểm thất nghiệp trên các phương tiện thông tin đại chúng...”
11:52 AM 10/05/2018
(LĐXH)-Đó là ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà tại Hội nghị truyền thông về việc làm đối với các cơ quan báo chí. Thứ trưởng cũng nhấn mạnh vai trò và tầm quan trọng của báo chí trong công tác tuyên truyền về các chính sách xã hội nói chung cũng như chính sách việc làm, BHTN, quản lý lao động… Từ đó, nhận thức của người sử dụng lao động, người lao động, các ban, ngành, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân về những chính sách này được nâng lên. Tuy nhiên, vẫn còn những khó khăn, tồn tại cần khắc phục trong thời gian tới…
Thứ trưởng Bộ Lao động - TBXH, Nguyễn Thị Hà phát biểu khai mạc
Trong 3 ngày từ 9-11/5/2018, tại thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, Tạp chí Lao động và Xã hội phối hợp với Cục Việc làm (Bộ Lao động – Thương binh và Xã Hội) tổ chức Hội nghị truyền thông về việc làm đối với các cơ quan báo chí. Tham dự, có ông Nguyễn Văn Hùng – Hàm Vụ  trưởng Vụ Báo chí xuất bản (Ban Tuyên giáo Trung ương), Cục trưởng Cục Việc làm Lê Kim Dung, TS. Trần Ngọc Diễn – Tổng Biên tập Tạp chí Lao động và Xã hội, Trưởng Ban nghiệp vụ Hội nhà báo Việt Nam Trần Bá Dung, Phó Cục trưởng Cục Việc làm Lê Quang Trung, đại diện lãnh đạo Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Bình Dương và gần 100 phóng viên báo chí, đại diện các văn phòng đại diện cơ quan thông tấn tại khu vực phía Nam…
Đoàn chủ tịch điều hành Hội nghị
Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho rằng: Trong những năm qua, lĩnh vực việc làm, quản lý lao động, bảo hiểm thất nghiệp ở nước ta đã có những bước tiến đáng kể, góp phần tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của toàn xã hội. Trong các thành tựu chung đó, công tác truyền thông về lĩnh vực này đã có những đóng góp đáng kể với vai trò nổi bật của các phương tiện thông tin đại chúng. Trong quá trình thực hiện việc truyền thông, các cơ quan báo chí của Bộ, phóng viên, các đơn vị quản lý nhà nước về báo chí bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, kịp thời trên hầu hết các loại hình báo chí, từ báo in, phát thanh – truyền hình đến báo điện tử đã có nhiều bài viết về các lĩnh vực lao động, việc làm, trẻ em, người có công. Hằng năm, Cục Việc làm, các Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, các Trung tâm Dịch vụ việc làm đều quan tâm dành nhiều nguồn lực và phối hợp với các cơ quan truyền thông để tăng cường tuyên truyền về việc làm, quản lý lao động, bảo hiểm thất nghiệp; in ấn nhiều tài liệu, ấn phẩm truyền thông về lĩnh vực này. Nhờ điều này, nhận thức của người sử dụng lao động, người lao động, các ban, ngành, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân về những chính sách giải quyết việc làm, kết nối cung cầu lao động, bảo hiểm thất nghiệp đã được nâng lên, điều này cũng khẳng định thành tựu to lớn, sự chỉ đạo của Cục Việc làm và sự phối hợp với các cơ quan báo chí đã góp phần vào việc hoàn thành các chỉ tiêu về lao động - việc làm trên cả nước.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cùng lãnh đạo Cục Việc làm, Tạp chí Lao động và Xã hội chia sẻ thông tin với các phóng viên 
Tuy nhiên, công tác truyền thông về lĩnh vực này vẫn còn một số những tồn tại, một phần do việc chưa quan tâm đúng mức đến công tác truyền thông, dẫn đến nhận thức của một số doanh nghiệp, người lao động và người dân ở một số khu vực về việc làm, quản lý lao động, bảo hiểm thất nghiệp vẫn chưa đầy đủ; họ chưa thấy hết được lợi ích lâu dài của chính sách bảo hiểm thất nghiệp, về vai trò của các Trung tâm Dịch vụ việc làm, về các chính sách việc làm cho các đối tượng đặc thù như: thanh niên, người cao tuổi, người khuyết tật, người học nghề… Ở đâu đó, không ít người lao động còn hiểu biết mờ nhạt về quyền và nghĩa vụ bảo đảm việc làm là nền tảng để phát triển kinh tế - xã hội. Nhằm tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang tập trung nghiên cứu, xây dựng các chính sách như: Đề án cải cách về tiền lương, bảo hiểm xã hội..., đồng thời tăng cường phối hợp với các cơ quan thông tấn báo chí truyền thông cung cấp những thông tin cập nhật về lĩnh vực việc làm, quản lý lao động, bảo hiểm thất nghiệp cho các cơ quan báo chí, góp phần tổ chức thực hiện chính sách phù hợp với tình hình hiện nay, thực hiện tốt hơn đến người lao động...”.
Cũng tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh: “Nội dung Hội nghị truyền thông về việc làm đối với các cơ quan báo chí hôm nay rất phong phú, có các vấn đề về chính sách việc làm, bảo hiểm thất nghiệp, tham quan, chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi về các nội dung liên quan. Đây cũng là dịp để cơ quan quản lý, hoạch định chính sách việc làm, các cơ quan thực thi tại các địa phương cùng các cơ quan thông tấn, báo chí trao đổi, thảo luận, chia sẻ về những kết quả đã đạt được cũng như những khó khăn, vướng mắc trong công tác truyền thông về việc làm; đồng thời đây cũng là dịp tạo điều kiện để các phóng viên đi thực tế, thu thập tư liệu, viết tin, bài về các mô hình, kinh nghiệm hay trong lĩnh vực này".
TS. Lê Kim Dung - Cục trưởng Cục Việc làm
Bà Lê Kim Dung – Cục trưởng Cục Việc làm cũng chia sẻ về việc thực hiện quản lý Nhà nước về việc làm cũng như định hướng trong thời gian tới:   “Trong 10 năm qua, Cục Việc làm đã tích cực, chủ động nghiên cứu, xây dựng, tham mưu trình Bộ trình các cấp có thẩm quyền ban hành nhiều chính sách góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về việc làm, thị trường lao động, bảo hiểm thất nghiệp và quản lý lao động, tạo hành lang pháp lý điều chỉnh các vấn đề về việc làm theo quy luật của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, thúc đẩy và bảo đảm việc làm theo hướng bền vững cho người lao động… Đặc biệt là, việc hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật về việc làm; Xây dựng và tổ chức thực hiện các Chương trình, Đề án hỗ trợ tạo việc làm; Tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật về việc làm, quản lý lao động, lao động nước ngoài; Hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường lao động, tổ chức thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp, quản lý tổ chức và hoạt động của trung tâm dịch vụ việc làm, doanh nghiệp hoạt động dịch vụ việc làm; Kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về việc làm…
Toàn cảnh hội nghị
Bên cạnh đó, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế do hệ thống các chính sách về việc làm chưa thực sự đáp ứng các yêu cầu của phát triển kinh tế - xã hội. Việc triển khai thực hiện các chính sách còn chậm, gặp nhiều khó khăn bởi số lượng đối tượng lớn, thiếu cán bộ cơ sở (cấp xã, huyện), sự phối hợp giữa các Bộ, ngành chưa được chặt chẽ. Công tác quản lý và nắm thông tin tin lao động về số lượng, cơ cấu, chất lượng, độ tuổi, giới tính … chưa đầy đủ, chưa đáp ứng yêu cầu quản lý lao động nói chung, nhất là lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam, lao động Việt Nam làm việc tại các doanh nghiệp, khu công nghiệp. Hệ thống thông tin thị trường lao động chưa hoàn thiện, chưa có sự kết nối về thông tin trên phạm vi vùng, cả nước. Hoạt động phân tích và dự báo thị trường lao động còn yếu kém, gây ảnh hưởng lớn đến việc hoạch định các chính sách kinh tế - xã hội...
Về định hướng trong thời gian tới, Cục Việc làm sẽ tiếp tục tham mưu, giúp Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội thực hiện có hiệu quả hơn chức năng quản lý Nhà nước về việc làm và tập trung thực hiện một số giải pháp, trong đó coi trọng việc hoàn thiện thể chế, chính sách về việc làm, thị trường lao động, bảo hiểm thất nghiệp, quản lý lao động phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong bối cảnh hội nhập... Hướng dẫn tổ chức thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án, hoạt động hỗ trợ tạo việc làm như Chương trình mục tiêu Giáo dục nghề nghiệp - Việc làm và An toàn lao động giai đoạn 2016-2020; hoạt động hỗ trợ tạo việc làm qua Quỹ quốc gia về việc làm và các nguồn ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội; lồng ghép chính sách việc làm công trong các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội ...  Hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường lao động; đẩy mạnh thu thập, cập nhật và phân tích thông tin thị trường lao động và thông tin về tình hình biến động, nhu cầu việc làm tại các doanh nghiệp… Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, đào tạo, tập huấn cho đội ngũ cán bộ của Trung tâm dịch vụ việc làm nhằm nâng cao năng lực hệ thống Trung tâm trong tư vấn, giới thiệu việc làm cho người lao động và định hướng nghề nghiệp cho học sinh, sinh viên... Thực hiện có hiệu quả chính sách bảo hiểm thất nghiệp theo hướng cải cách thủ tục hành chính, tăng cường tư vấn, giới thiệu việc làm và đào tạo nâng cao tay nghề cho người lao động khi thất nghiệp để sớm quay trở lại thị trường lao động. Tổ chức thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho người lao động; mở rộng và phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
Ông Lê Quang Trung - Phó cục trưởng Cục Việc làm
Về kết quả triển khai quản lý lao động nước ngoài tại Việt Nam, ông Lê Quang Trung cho biết: Dịch chuyển lao động giữa các quốc gia, các vùng lãnh thổ là xu thế tất yếu trong quá trình phát triển và hội nhập. Trong những năm gần đây, số lượng người lao động nước ngoài có trình độ và kinh nghiệm vào làm việc tại Việt Nam có xu hướng gia tăng đã đáp ứng sự thiếu hụt nguồn nhân lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, nhất là những lĩnh vực mới, đòi hỏi công nghệ cao. Tính đến đầu năm 2018, cả nước có trên 80.000 người lao động nước ngoài đến từ trên 100 quốc gia và vùng lãnh thổ, làm việc ở các vị trí nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia và lao động kỹ thuật. Trong đó trên chiếm trên 95% tổng số lao động nước ngoài thuộc diện cấp giấy phép lao động đã được cấp giấy phép lao động. Riêng về việc ứng dụng công nghệ thông tin trong cấp giấy phép lao động theo tinh thần Nghị uyết số 36a/NQ-CP ngày 14/10/2015 của Chính phủ về Chính phủ điện tử, thực hiện việc cấp giấy phép lao động cho lao động nước ngoài qua mạng điện tử, tính đến tháng 3 năm 2018 đã có 41 tỉnh, thành phố trong cả nước triển khai phần mềm cấp giấy phép lao động cho lao động nước ngoài qua mạng điện tử. Về công tác quản lý lao động nước ngoài tại Việt Nam, trong thời gian tới, các cơ quan chức năng cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, các quy định của pháp luật liên quan đến lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm pháp luật Việt Nam liên quan đến người lao động nước ngoài, các địa phương tuyệt đối không vì thu hút đầu tư mà nới lỏng quản lý lao động nước ngoài. Đẩy mạnh công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực Việt Nam có trình độ, kinh nghiệm để từng bước thay thế các vị trí công việc của lao động nước ngoài.
Ông Nguyễn Văn Hùng - Hàm Vụ trưởng Vụ Báo chí xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương
Về vai trò của truyền thông trong lĩnh vực việc làm, quản lý lao động và BHTN, ông Nguyễn Văn Hùng chia sẻ: Nước ta hiện có hơn 800 cơ quan báo chí, với trên 1000 ấn phẩm, hàng trăm báo, tạp chí điện tử, hàng ngàn trang thông tin điện tử tổng hợp đã tạo nên sức lan tỏa vô cùng lớn của nhiều nội dung thông tin, chủ đề, vấn đề, sự kiện, vụ việc. Tuy nhiên, phương pháp truyền thông cũng vẫn còn  một số hệ lụy mạng xã hội, facebook và nhiều diễn đàn khác. Trong dòng chảy truyền thông như thế, chủ đề việc làm, quản lý lao động và bảo hiểm thất nghiệp rất được quan tâm nhưng cũng bị chi phối theo hai hướng tích cực và tiêu cực… Việc làm, quản lý lao động và bảo hiểm thất nghiệp là ba vấn đề then chốt. Nó phản ánh hai mặt của mối quan hệ giữa cơ quan Nhà nước, tổ chức sử dụng lao động và người lao động. Có thể khái quát thành quyền lợi và trách nhiệm cho cả hai phía. Báo chí cần phải khai thác và chuyển tải kịp thời đến các đối tượng trên đầy đủ, chính xác chủ trương, chính sách của Đảng, các văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan chức năng trong lĩnh vực lao động, việc làm; định hướng nhận thức cho người lao động cách nhận biết, phân biệt thông tin thật, giả về việc làm. Báo chí có trách nhiệm tham vấn, định hướng người lao động tìm được công việc theo mong muốn; biết cách lựa chọn việc làm phù hợp với năng lực, sức khỏe, trình độ của mình; cảnh báo kịp thời thị trường lao động giả, mánh lới của kẻ lừa đảo lao động; khắc phục từng bước nạn lừa đảo, môi giới, cò mồi lao động, việc làm trong nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường; trong điều kiện cung không đáp ứng được cầu lao động, việc làm. Cũng theo đó, trước những thông tin đồn thổi thất thiệt, không có căn cứ, cơ quan chức năng cần sớm đưa thông tin bác bỏ, phối  hợp với cơ quan quản lý, chỉ đạo báo chí kịp thời định hướng dư luận, giải quyết nhận thức tư tưởng cho xã hội về những nội dung quan trọng, phức tạp, nhạy cảm...  
Ông Trần Bá Dung - Hội Nhà báo Việt Nam
Hội nghị cũng được nghe một số tham luận của đại diện lãnh đạo của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Bình Dương về công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực việc làm và một số kiến nghị; tham luận của TS.Trần Bá Dung chia sẻ sự khó khăn trong công tác truyền thông về việc làm, quản lý lao động, BHTN và những vấn đề cần lưu ý; đại diện một số cơ quan báo chí nói về kinh nghiệm cũng như giải pháp đẩy mạnh công tác truyền thông trong lĩnh vực việc làm, quản lý lao động và BHTN, Quỹ BHTN, Luật BHXH và các quy định về đối tượng được hưởng trợ cấp BHTN... trên báo điện tử và báo in truyền thông…
Đại diện một số đại biểu và phóng viên tham gia thảo luận tại Hội nghị

Hội nghị đã tiến hành chia làm 5 nhóm nhằm thảo luận về thực trạng công tác tuyền thông về việc làm, bảo hiểm thất nghiệp, những kết quả, khó khăn, hạnh chế và nguyên nhân, từ đó kiến nghị các giải pháp đẩy mạnh truyền thông trong thời gian tới.

Theo các đại biểu, mặc dù đã đạt nhiều kết quả tích cực, hoạt động tuyên truyền về lĩnh vực việc làm vẫn còn có những hạn chế nhất định, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra, cụ thể là:

- Nhận thức pháp luật và ý thức tuân thủ pháp luật của người dân vẫn còn thấp và không đồng đều. Một bộ phận không nhỏ cán bộ và người dân vẫn chưa nắm bắt và hiểu đúng các chủ trương, chính sách về lĩnh vực việc làm.

- Nội dung tuyên truyền, phổ biến chưa được chọn lọc, chưa sát với thực tế, chưa có trọng tâm, trọng điểm.

- Đội ngũ cán bộ thực hiện chính sách ở cơ sở còn thiếu thông tin và nắm rõ các nghiệp vụ để triển khai ở cơ sở, ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả thực hiện chính sách.

- Phương thức tuyên truyền còn chưa phong phú, còn đơn điệu, chưa hấp dẫn.

Nguyên nhân của tình trạng nêu trên là do cơ quan báo chí chưa thực sự quan tâm đầu tư cho công tác thu thập, xử lý thông tin, truyền thông về lĩnh vực này. Thông tin chính sách về việc làm, quản lý lao động và bảo hiểm thất nghiệp là hệ thống thông tin mở, ít hấp dẫn với bạn đọc, ít cạnh tranh đối với nhà báo. Trong khi đó, việc phối hợp giữa các cơ quan quản lý Nhà nước với các cơ quan báo chí cũng còn có những hạn chế nhất định, tính chủ động chưa cao. Ngược lại, một số cơ quan báo chí tiếp cận khai thác thông tin về việc làm, thị trường lao động, bảo hiểm thất nghiệp còn khá bị động, phụ thuộc vào nguồn thông tin từ cơ quan quản lý, chưa có sự đào sâu khai thác từ thực tiễn với những câu chuyện điển hình tạo hiệu ứng lan tỏa. 

Để khắc phục những hạn chế này, các đại biểu đã kiến nghị cấp ủy, chính quyền các cấp cần tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến Luật việc làm: xây dựng chương trình, kế hoạch tuyên truyền, phổ biến Luật phù hợp với từng đối tượng và điều kiện thực tế; tích cực, chủ động rà soát các văn bản hướng dẫn Luật nhằm phát hiện những bất cập, để kiến nghị, đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ văn bản có nội dung không còn phù hợp … Cùng với đó là tăng cường bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên Luật việc làm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, xác định đây là lực lượng nòng cốt, quyết định hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến Luật, hướng tới đội ngũ cán bộ làm công tác tư vấn, giới thiệu việc làm tại hệ thống các Trung tâm dịch vụ việc làm để thông tin, tư vấn hiệu quả cho người lao động, doanh nghiệp. Ngoài ra, cần đa dạng các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật, phù hợp với nhu cầu, lứa tuổi, trình độ của đối tượng được phổ biến, giáo dục pháp luật và truyền thống, phong tục, tập quán của dân tộc. Đồng thời, chủ động lồng ghép việc phổ biến, tuyên truyền Luật việc làm và các văn bản hướng dẫn trong tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho học sinh, sinh viên. 

TS. Trần Ngọc Diễn kết luận Hội nghị
Phát biểu kết luận hội nghị, TS. Trần Ngọc Diễn – Tổng Biên tập Tạp chí Lao động và Xã hội cho biết: Giải quyết việc làm cho người lao động luôn là một trong những mục tiêu hàng đầu của Đảng và Nhà nước nhằm phát huy tối đa nội lực phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội. Hội nghị truyền thông về việc làm đối với các cơ quan báo chí khu vực phía Nam có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao nhận thức về lĩnh vưc này... Đặc biệt sau hơn 2 ngày với nhiều hoạt động từ đi thực tế đến các tham luận tại hội nghị, chúng ta đã có những định hướng tuyên truyền về lĩnh vực việc làm, phát triển thị trường lao động.... Thông qua các phần trình bày, tham luận của đại diện các cơ quan quản lý Nhà nước, các nhà hoạch định chính sách về việc làm, các cơ quan thực thi tại các địa phương, các cơ quan thông tấn báo chí đã có điều kiện trao đổi, thảo luận, chia sẻ về những kết quả đã đạt được cũng như những khó khăn vướng mắc, bàn giải pháp và định hướng trong thời gian tới. Sau hội nghị ngày hôm nay, hy vọng rằng các phóng viên sẽ có nhiều bài viết đa dạng, sinh động, để người sử dụng lao động và người lao động dễ tiếp nhận thông tin cũng như tiếp cận được với các cơ quan chức năng liên quan đến giải quyết việc làm, từ đó giúp người lao động có thể tìm kiếm được việc làm phù hợp nhất, nhanh nhất, góp phần cùng địa phương giảm tỷ lệ thất nghiệp, thực hiện hiệu quả công tác giải quyết việc làm, giải quyết kịp thời chế độ thất nghiệp, nâng cao thu nhập và ổn định cuộc sống cho người lao động,TS. Trần Ngọc Diễn nhấn mạnh./.
Nhóm PV