Báo cáo được thực hiện dựa trên kết quả phản hồi từ 3.657 doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu trên toàn quốc, giúp cơ quan hải quan nắm bắt kịp thời các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong hoạt động xuất, nhập khẩu, từ đó kiến nghị tới các bộ, ngành sửa đổi các quy định pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi, góp phần tạo thuận lợi thương mại.

TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho rằng, báo cáo khảo sát năm 2020 về thủ tục hành chính xuất nhập khẩu phản ánh nhiều chuyển biến tích cực trên tất cả các khâu thủ tục từ khai hồ sơ, kiểm tra thực tế hàng hóa đến nộp thuế, hoàn thuế/không thu thuế, cho đến giải quyết khiếu nại. Cơ quan hải quan có cải cách lớn trong thời gian gần đây, đáng kể là giảm bớt chồng chéo, trùng lặp trong kiểm tra sau thông quan, thủ tục xác nhận hàng hóa qua khu vực giám sát qua hệ thống quản lý hải quan tự động. DN cũng đánh giá cao hơn về chất lượng phục vụ của cán bộ, công chức hải quan so với những năm trước. Cụ thể, khía cạnh kỷ cương của công chức hải quan, DN đánh giá cao nhất công chức hải quan về tiêu chí văn minh, lịch sự khi tiếp xúc (53% DN đánh giá cao), thực hiện đúng thẩm quyền (51%), công tâm, tận tuỵ khi thi hành công vụ (47%).

“Chúng tôi đặc biệt ghi nhận kết quả khảo sát cho thấy mức độ phổ biến của việc chi trả chi phí ngoài quy định trong quá trình thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu cũng đã giảm bớt. Điều này thể hiện những nỗ lực của cơ quan hải quan và các bộ, ngành khác trong công tác chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương của cán bộ, công chức trong quá trình thực thi công vụ” - TS. Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.
Phân tích vào nội dung khảo sát, ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng ban Pháp chế VCCI đánh giá cao việc gần 80% DN hài lòng với thông tin cung cấp trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan. Các kênh thông tin cổng thông tin điện tử của các cục hải quan tỉnh/thành phố và Cổng thông tin thương mại quốc gia cũng đạt được tỷ lệ hài lòng của DN trên 70%. Mức độ thuận lợi của DN khi tuân thủ các thủ tục hành chính hải quan tương đối khác biệt. Hai thủ tục “khai hải quan (nhóm thủ tục thông quan)” và “nộp thuế (nhóm thủ tục quản lý thuế)” được nhiều DN đánh giá là thuận lợi hơn khi tuân thủ. Trong khi đó, “kiểm tra hồ sơ (nhóm thủ tục thông quan)", "hoàn thuế/không thu thuế (nhóm thủ tục quản lý thuế)" và "kiểm tra thực tế hàng hóa (nhóm thủ tục thông quan)" lần lượt là ba nhóm thủ tục DN thường gặp khó khăn nhất.
Tại hội nghị, bên cạnh việc đánh giá tích cực về nỗ lực của cơ quan hải quan, đại diện DN cũng cho rằng còn nhiều dư địa để cơ quan hải quan tiếp tục cải cách, tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất nhập khẩu. Điển hình như DN còn gặp tương đối nhiều khó khăn khi xác định mã số HS hoặc tuân thủ thủ tục tham vấn xác định trị giá hải quan; tình trạng “phối hợp chưa đồng bộ giữa cơ quan hải quan và các cơ quan khác có liên quan” và “công chức hải quan không hướng dẫn đầy đủ, tận tình”.
Tại lễ công bố, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường đã tiếp thu các ý kiến của DN và nhấn mạnh, công tác cải cách hiện đại hóa, tạo thuận lợi thương mại luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm chiến lược của Tổng cục Hải quan. 
Trong thời gian tới, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục nỗ lực thực hiện công cuộc cải cách trong toàn ngành nhằm đơn giản hóa thủ tục hải quan, hỗ trợ DN thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong lĩnh vực hải quan.
Từ kết quả khảo sát nêu trên, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng cán bộ, công chức; tăng cường kỷ cương, kỷ luật, liêm chính trong thực thi công vụ; đổi mới phương pháp quản lý nguồn nhân lực theo năng lực dựa trên vị trí việc làm.
Đồng thời, để tạo thuận lợi cho DN, cơ quan hải quan tiếp tục triển khai và hoàn thiện hệ thống nộp thuế 24/7, hệ thống giám sát hàng hóa tự động tại kho, bãi, cảng nhằm thông quan nhanh hàng hóa. Cơ quan hải quan sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành theo hướng xây dựng kiến trúc tổng thể hệ thống công nghệ thông tin ngành hải quan, hướng tới hải quan số trên cơ sở ứng dụng những thành tựu mới về công nghệ 4.0, tập trung ở mức cao, đáp ứng yêu cầu thực hiện thủ tục hải quan tự động, phù hợp với chuẩn mực quốc tế.

Tổng cục Hải quan và VCCI dự kiến tiếp tục hợp tác với tổ chức quốc tế để thực hiện mức độ hài lòng của doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính xuất nhập khẩu một cách sâu rộng hơn, trong đó có đánh giá tác động của thủ tục kiểm tra chuyên ngành của các bộ quản lý ngành đến hoạt động xuất nhập khẩu.