Trong hai cuộc kháng chiến hào hùng của dân tộc, huyện Đồng Hỷ (tỉnh Thái Nguyên) cũng như nhiều địa phương khác đã tiễn đưa hàng ngàn người con lên đường ra mặt trận chiến đấu và phục vụ chiến đấu trên khắp các chiến trường. Nhiều người đã hy sinh xương máu của mình để bảo vệ tổ quốc. Đến nay, chiến tranh đã đi qua gần nửa thế kỷ nhưng những mất mát đó vẫn hiện hữu trong nhiều gia đình. Với sự chung tay góp sức sẻ chia của cả cộng đồng, những thân nhân liệt sĩ, gia đình người có công ở Đồng Hỷ đang vươn lên xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Nhưng với sự chung tay góp sức sẻ chia của cả cộng đồng họ đang nén những nỗi đau để vươn lên xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Bà Phạm Thị Thậm, vợ của liệt sỹ Vũ Hữu Thư ở xóm 8, thị trấn Sông Cầu nay đã bước sang tuổi 75, nhưng mỗi lần ra thắp hương cho chồng, nơi ông đang yên nghỉ tại nghĩa trang liệt sỹ quê nhà bà lại trào dâng cảm xúc nhớ thương và không cầm nổi nước mắt.

Lấy nhau chưa được bao lâu, người thanh niên Vũ Hữa Thư đã tạm biệt người vợ thân yêu và gia đình để lên đường bảo vệ Tổ quốc nhưng mãi mãi không bao giờ trở về. Tròn 50 năm sau, kể từ ngày ông hy sinh, bà đã dành cả tình thương của mình để chăm sóc và nuôi dạy hai người con.

Bà Thậm chia sẻ: “Đã có lúc tưởng chừng không thể vượt qua những khó khăn vất vả ấy, nhưng vì lời hứa với chồng trước lúc lên đường rằng: Anh yên tâm lên đường làm nhiệm vụ, em ở nhà sẽ nuôi dạy con cái trưởng thành, là tôi lại cố vươn lên chăm lo cho gia đình”. Hiện nay cả hai người con gái của bà đã yên bề gia thất, con cháu đủ đầy, hạnh phúc.

Mặc dù chiến tranh đã lùi xa gần nửa thế kỷ, song vẫn còn đó nhiều gia đình phải chịu cảnh ly tán, mất đi người thân đã hy sinh trong cuộc chiến mà đến nay vẫn chưa tìm thấy hài cốt. Nhắc đến nỗi đau này, bà Dương Thị Nhật, xóm Cà Phê 1, xã Minh Lập rưng rưng khi nghĩ về người chồng của mình là liệt sỹ Phùng Đạo Hùng đã hy sinh trong chiến tranh.

Người chồng của bà tham gia chiến đấu ở Sư đoàn 5 tại chiến trường Đông Nam Bộ. Ngày nhận được tin người chồng đã hy sinh, bà Nhật như chết lặng nhưng cũng đành nuốt nước mắt vào trong để tiếp tục nuôi các con khôn lớn. Cho đến bây giờ, sau khi hòa bình lập lại, bà và các con đã biết bao lần đi tìm hài cốt của ông ở khắp các nghĩa trang nhưng vẫn chưa thấy tin tức gì. Nỗi đau tinh thần ấy vẫn canh cánh trong lòng bà và gia đình. Bà Nhật cho biết: “Mong mỏi lớn nhất của gia đình tôi bây giờ là tìm được hài cốt của ông về”.

Trong các cuộc kháng chiến bảo vệ đất nước, huyện Đồng Hỷ có hàng nghìn người tham gia hoạt động kháng chiến được nhà nước tặng thưởng huân huy chương. Trong đó có 26 mẹ liệt sỹ được nhà nước phong tặng, truy tặng danh hiệu Mẹ Việt Nam anh hùng; 10 cán bộ lão thành cách mạng, tiền khởi nghĩa; trên 600 người bị nhiễm chất độc hóa học; gần 500 thương binh, bệnh binh và gần 1.000 liệt sỹ đã nằm  lại các chiến trường.

Những năm qua Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Đồng Hỷ luôn quan tâm đẩy mạnh công tác đền ơn đáp nghĩa, chăm lo giúp đỡ các gia đình chính sách, người có công. Trung bình mỗi năm huyện thực hiện tri trả trợ cấp thường xuyên cho gần 1.600 người hưởng chế độ ưu đãi với tổng kinh phí trên 30 tỷ đồng; tổ chức điều dưỡng tập trung và tri trả điều dưỡng tại nhà cho 700-800 người có công; điều chỉnh và cấp thẻ bảo hiểm y tế  cho trên 2.000 lượt người có công và thân nhân.

Nhân các dịp lễ tết, huyện đã chuyển cấp và tổ chức các đoàn trực tiếp đến thăm hỏi và tặng quà người có công và thân nhân liệt sỹ. Từ năm 2012 đến nay,  các cấp các ngành trong huyện đã thăm hỏi, trao tặng trên 39.000 suất quà trị giá trên 7 tỷ đồng. Ngoài ra, huyện còn tích cực vận động cán bộ, công nhân lao động, các cơ quan đơn vị và nhân dân ủng hộ đóng góp quỹ đền ơn đáp nghĩa được trên 2,6 tỷ đồng.

Từ nguồn quỹ này cùng với nguồn ngân sách và hỗ trợ của các nhà hảo tâm, huyện đã hỗ trợ tu bổ, cải tạo 28 lượt công trình ghi công liệt sỹ; làm mới và sửa chữa 36 nhà tình nghĩa; hỗ trợ trồng mới 40 vườn cây tình nghĩa cho các đối tượng người có công với tổng số tiền trên 2,6 tỷ đồng…

Hướng tới kỷ niệm 71 năm Ngày Thương binh - Liệt sỹ, huyện Đồng Hỷ đã và đang tiếp tục thực hiện rất nhiều các hoạt động tri ân. Ban Thường vụ Huyện ủy đã chỉ đạo xây dựng kế hoạch, nội dung cụ thể, trong đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền để các cấp, các ngành và nhân dân đên địa bàn huyện tiêp tục hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của Ngày Thương binh - Liệt sỹ, qua đó  nâng cao trách nhiệm đối với việc chăm sóc, giúp đỡ người có công; huy động mọi nguồn lực trong và ngoài ngân sách để tu bổ các công trình tưởng niệm, tham gia giúp đỡ gia đình người có công, thương binh, liệt sỹ có hoàn cảnh khó khăn; tổng kết thực hiện chính sách người có công và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” trên địa bàn huyện.../.