Tham dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ LĐ-TBXH Lê Tấn Dũng; bà Lesley Miller, Phó Trưởng đại diện UNICEF tại Việt Nam cùng các quan chức phụ trách phúc lợi xã hội và phát triển, các đầu mối phụ trách nghề công tác xã hội đến từ các nước thành viên ASEAN; Chủ tịch/Phó Chủ tịch các kênh chuyên ngành của ASEAN như y tế, giáo dục, Ủy ban Thúc đẩy và Bảo vệ quyền phụ nữ và trẻ em ASEAN; các chuyên gia quốc tế và khu vực; cùng đại diện các Bộ, ngành, tổ chức liên quan.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng nhấn mạnh: Hiện nay công tác xã hội tại nhiều nước ASEAN vẫn còn nhiều thách thức do đây vẫn chưa được pháp luật công nhận là một nghề chuyên nghiệp. Nhiều quốc gia vẫn chưa nhận thấy được tầm quan trọng của công tác xã hội trong đời sống của người dân và quản lý nhà nước của mình nhằm đảm bảo cung cấp các dịch vụ và hỗ trợ cho các nhóm yếu thế. Một trong những thách thức lớn nhất liên quan đến nguồn lực, bao gồm nhân sự chuyên nghiệp với các kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp cũng như các nguồn lực tài chính trong công tác xã hội là những rào cản để phát triển công tác xã hội trong khu vực ASEAN.
Bên cạnh đó, ASEAN cũng đang phải đối mặt với những thay đổi lớn lao, có ý nghĩa bước ngoặt trước những tiến bộ của khoa học và công nghệ, của cách mạng 4.0 hay xã hội già hóa và biến đổi khí hậu. Những thay đổi đó vừa tạo ra cơ hội những cũng kéo theo những thách thức đối với đường lối chính sách về phát triển kinh tế và xã hội của mỗi quốc gia và toàn cầu, trong đó có vấn đề phúc lợi xã hội và công tác xã hội.

Theo Thứ trưởng Lê Tấn Dũng, trong những năm qua Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, đã tạo tiền đề pháp lý quan trọng để các Bộ, ngành, địa phương từng bước phát triển nghề công tác xã hội chuyên nghiệp. Tuy nhiên, Việt Nam cũng nhận thấy cần phải tăng cường và kiện toàn khuôn khổ pháp lý phát triển nghề công tác xã hội thông qua việc xây dựng Luật riêng về Công tác xã hội để làm cơ sở định hướng phát triển CTXH một cách chuyên nghiệp cũng như điều chỉnh các nội dung liên quan trong các ngành, lĩnh vực hiện đang được điều chỉnh bởi các luật chuyên ngành.

Với vai trò là nước Chủ tịch ASEAN 2020, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng mong muốn được phối hợp với các nước thành viên ASEAN và UNICEF cùng các đối tác xây dựng Tuyên bố ASEAN về Phát triển Công tác xã hội, dự kiến sẽ được trình lên các Nhà Lãnh đạo ASEAN thông qua vào tháng 11/2020 nhằm khẳng định sự ủng hộ về mặt chính trị và cam kết cao của ASEAN đối với sự phát triển công tác xã hội trong khu vực trong thời gian tới, hướng tới mục tiêu “Không để ai bị bỏ lại phía sau” của Liên hợp quốc.

Cần tăng cường nguồn nhân lực và khuôn khổ pháp luật cho công tác xã hội
Cũng tại Hội thảo, bà Lesley Miller, Phó Trưởng đại diện UNICEF Việt Nam cho rằng: Trên thế giới, công tác xã hội nổi lên như một lĩnh vực hàng đầu trong việc cung cấp các dịch vụ xã hội thông qua một nguồn nhân lực được đào tạo chuyên nghiệp, hỗ trợ các cá nhân và gia đình đối phó với những khó khăn trong cuộc sống và tạo điều kiện cho họ tiếp cận các dịch vụ xã hội. Ở trên một trăm quốc gia, nhân viên xã hội phục vụ ở tuyến đầu - giải quyết những vấn đề đầy thách thức như bạo lực gia đình, lạm dụng và bóc lột trẻ em, nạn nghiện ma túy và rượu, và nghèo đói. Và họ đang tạo ra sự khác biệt.

Nhiệm vụ trọng tâm của UNICEF là hỗ trợ và tăng cường môi trường gia đình và bảo vệ trẻ em khỏi các hình thức bạo lực, lạm dụng, sao lãng và bóc lột trong mọi môi trường. Điều này đòi hỏi một hệ thống phúc lợi xã hội vận hành tốt. Phần quan trọng nhất của hệ thống này là nguồn nhân lực cung cấp dịch vụ xã hội.

Lực lượng lao động này đóng vai trò trung tâm trong việc xác định, phòng ngừa và quản lý rủi ro và ứng phó với các tình huống dễ bị tổn thương và nguy hiểm; hỗ trợ cho các việc: tiếp cận và cung cấp các dịch vụ xã hội, giảm nghèo, thúc đẩy công bằng xã hội, giải quyết phân biệt đối xử và thách thức các hành vi có hại và các chuẩn mực xã hội. Tuy nhiên, thường là công việc này bị thiếu nguồn lực, thiếu nhân lực và không nhận được hỗ trợ đầy đủ.

“Đầu tư vào nguồn nhân lực cung cấp dịch vụ xã hội sẽ mang lại lợi nhuận cao cho trẻ em, gia đình và cộng đồng. Việc thiếu đầu tư sẽ cản trở việc thực hiện các chính sách và luật pháp và làm suy yếu các nỗ lực để tạo ra các hệ thống cung cấp dịch vụ và quản lý tình huống hiệu quả” - Bà Lesley Miller khẳng định.

Còn theo đánh giá của bà Sita Sumrit, Ban Thư ký ASEAN, Hiệp hội công tác xã hội ASEAN mà đi đầu là Chính phủ Việt Nam đã khởi động sáng kiến xây dựng Tuyên bố ASEAN về Phát triển Công tác Xã hội nhằm: Thiết lập sự đồng thuận khu vực về quy mô và nhiệm vụ của lực lượng lao động làm dịch vụ xã hội; nâng cao năng lực khu vực trong việc lên kế hoạch, phát triển hỗ trợ lực lượng lao động làm dịch vụ xã hội; xây dựng một tuyên bố về phát triển công tác xã hội.
Việc khởi động sáng kiến xây dựng Tuyên bố ASEAN về Phát triển Công tác Xã hội sẽ khuyến trợ, tăng cường khuôn khổ pháp luật và chính sách của các nước thành viên ASEAN về công tác xã hội và lực lượng cung cấp dịch vụ xã hội. Đồng thời hiểu thấu đáo, cam kết và chuẩn bị kế hoạch để có được một lực lượng cung cấp dịch vụ xã hội được đào tạo, có kỹ năng, có mặt ở khắp nơi và được hỗ trợ tốt. Điều này cũng sẽ giúp đạt được đồng thuận về nhu cầu, nội dung và quy mô của một tuyên bố về phát triển lực lượng công tác xã hội.

Trong 2 ngày diễn ra Hội thảo, các đại biểu sẽ tập trung trao đổi, thảo luận và chia sẻ các nội dung gồm: Tăng cường sự hiểu biết, cam kết và lập kế hoạch cho một lực lượng lao động xã hội và dịch vụ xã hội được đào tạo, có nguồn lực, được phân cấp và hỗ trợ tốt; luật pháp và chính sách hiện hành tại các nước thành viên ASEAN về công tác xã hội và lực lượng lao động dịch vụ xã hội; Lập bản đồ khu vực về lực lượng lao động dịch vụ xã hội; Thảo luận về nhu cầu, nội dung, phạm vi cho dự thảo Tuyên bố ASEAN về Phát triển Công tác xã hội…