Pháp luật
Hỏi - đáp về chính sách Bảo hiểm xã hội
04:28 PM 01/10/2021
(LĐXH) - Để giúp quý độc giả hiểu thêm về việc thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), Tạp chí Lao động và Xã hội phối hợp cùng Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Hà Nội thông tin, giải đáp cụ thể những thắc mắc xung quanh nội dung này.
Hỏi: Tôi là nhân viên văn phòng, năm nay 55 tuổi, có thời gian đóng BHXH là 19 năm. Vậy tôi muốn hỏi, người lao động (NLĐ) đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu có được tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động (HĐLĐ) không? Trường hợp không được tiếp tục thực hiện HĐLĐ thì có được đóng BHXH cho đến khi đủ điều kiện hưởng lương hưu không?
Đoàn Ngọc Minh (Yên Viên – Gia Lâm – Hà Nội)
Trả lời:
1. Về vấn đề thứ nhất bạn hỏi
Khoản 4 Điều 36 Bộ luật Lao động quy định về một trong các trường hợp chấm dứt HĐLĐ như sau: "4. NLĐ đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH và tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 187 của Bộ luật này." Theo quy định này, nếu NLĐ chưa đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH hoặc tuổi hưởng lương hưu thì chưa thực hiện chấm dứt HĐLĐ.
Tại Điều 6 Nghị định số 05/2015/NĐ-CP ngày 12/01/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn một số nội dung của Bộ luật Lao động quy định: "1. Khi người sử dụng lao động có nhu cầu và NLĐ cao tuổi có đủ sức khỏe theo kết luận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật thì hai bên có thể thỏa thuận kéo dài thời hạn HĐLĐ hoặc giao kết HĐLĐ mới. 2. Khi người sử dụng lao động không có nhu cầu hoặc NLĐ cao tuổi không có đủ sức khỏe thì hai bên thực hiện chấm dứt HĐLĐ."
Theo đó, thì đối với người đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH được tiếp tục thực hiện HĐLĐ đã ký hoặc giao kết HĐLĐ mới, trừ trường hợp người sử dụng lao động không có nhu cầu hoặc NLĐ không có đủ sức khỏe.
2. Vấn đề thứ hai bạn hỏi
Trường hợp NLĐ cao tuổi không tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động đã giao kết hoặc không giao kết hợp đồng lao động mới thì NLĐ có thể đóng tiếp BHXH, vào quỹ hưu trí và tử tuất, theo hình thức tự nguyện.
Đối với NLĐ cao tuổi đã có đủ 10 năm đóng BHXH trở lên thì có thể đóng 01 lần cho số năm còn thiếu để được hưởng lương hưu (điều kiện về thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu là 20 năm). Thời điểm được hưởng lương hưu bắt đầu từ tháng kế tiếp của tháng đã đóng đủ BHXH cho số năm còn thiếu.
Hỏi: Tôi ký HĐLĐ có thời hạn 24 tháng với công ty từ ngày 01/01/2019 đến ngày 31/12/2020. Ngày 01/5/2020 đến ngày 31/10/2020, tôi nghỉ hưởng chế độ thai sản. Tuy nhiên, do điều kiện gia đình khó khăn nên tôi làm đơn xin nghỉ việc theo quy định của pháp luật lao động, ngày 01/7/2020 công ty ban hành quyết định nghỉ việc cho tôi quyết định có hiệu lực kể từ ngày ký. Như vậy, tôi có được hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN) không?
Trần Thu Hà (Lĩnh Nam – Hoàng Mai – Hà Nội)
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 49 Luật việc làm thì NLĐ quy định tại khoản 1 Điều 43 của Luật việc làm đang đóng BHTN được hưởng TCTN khi có đủ các điều kiện sau đây:
+ Chấm dứt HĐLĐ hoặc hợp đồng làm việc, trừ các trường hợp sau đây: NLĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc trái pháp luật; hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;
+ Đã đóng BHTN từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt HĐLĐ hoặc hợp đồng làm việc đối với trường hợp quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 43 của Luật này; đã đóng BHTN từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 36 tháng trước khi chấm dứt HĐLĐ đối với trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều 43 của Luật này;
+ Đã nộp hồ sơ hưởng TCTN tại trung tâm dịch vụ việc làm theo quy định;
+ Chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng BHTN, trừ các trường hợp sau đây: Thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an; đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên; chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng,cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc;bị tạm giam; chấp hành hình phạt tù; ra nước ngoài định cư, đi lao động ở nước ngoài theo hợp đồng; chết.
- Theo quy định tại Khoản 4, Điều 1 Nghị đinh 61 Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 28/2015/NĐ-CP ngày 12/3/2015 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật việc làm về BHTN thì NLĐ được xác định là đang đóng BHTN theo quy định tại Điều 49 Luật Việc làm khi thuộc một trong các trường hợp sau:
+ NLĐ đã đóng BHTN của tháng chấm dứt HĐLĐ hoặc hợp đồng làm việc và được cơ quan BHXH xác nhận trên sổ BHXH;
+  NLĐ đã đóng BHTN của tháng liền kề trước tháng chấm dứt HĐLĐ hoặc hợp đồng làm việc và được cơ quan BHXH xác nhận trên sổ BHXH;
+  NLĐ có tháng liền kề trước tháng chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc hoặc tháng chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc mà nghỉ việc do ốm đau, thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng, không hưởng tiền lương tháng tại đơn vị và được cơ quan BHXH xác nhận trên sổ BHXH;
+  NLĐ có tháng liền kề trước tháng chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc hoặc tháng chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc mà nghỉ việc không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng tại đơn vị và được cơ quan BHXH xác nhận trên sổ BHXH;
+ NLĐ có tháng liền kề trước tháng chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc hoặc tháng chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc mà tạm hoãn thực hiện HĐLĐ hoặc hợp đồng làm việc từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng tại đơn vị và được cơ quan BHXH xác nhận trên sổ BHXH.
- Theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 2, Điều 17 Nghị định số 28/2015/NĐ-CP nêu trên thì trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày chấm dứt HĐLĐ hoặc hợp đồng làm việc, NLĐ chưa có việc làm mà có nhu cầu hưởng TCTN phải trực tiếp nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị hưởng TCTN theo đúng quy định cho trung tâm dịch vụ việc làm tại địa phương nơi NLĐ muốn nhận TCTN.
NLĐ được ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ hoặc gửi hồ sơ theo đường bưu điện nếu thuộc một trong các trường hợp sau: Ốm đau, thai sản có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền; bị tai nạn có xác nhận của cảnh sát giao thông hoặc cơ sở y tế có thẩm quyền; hỏa hoạn, lũ lụt, động đất, sóng thần, địch họa, dịch bệnh có xác nhận của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn.
Ngày nộp hồ sơ đề nghị hưởng TCTN trong các trường hợp nêu trên là ngày người được ủy quyền trực tiếp nộp hồ sơ hoặc ngày ghi trên dấu bưu điện đối với trường hợp gửi theo đường bưu điện.
Như vậy, trường hợp nêu trên đang trong thời gian nghỉ thai sản nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo các quy định nêu trên thì được hưởng TCTN.
Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội