Phát biểu tại Hội nghị tổng kết Cục Bảo trợ xã hội năm 2018 và triển khai nhiệm vụ năm 2019, TS. Nguyễn Văn Hồi, Cục trưởng nhấn mạnh: Thực hiện Quyết định số 32/QĐ-TTg ngày 25/3/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển nghề CTXH giai đoạn 2010-2020, chủ trương của Đảng, Nhà nước và Hiến pháp năm 2013, Bộ LĐTBXH đã giao Cục Bảo trợ xã hội chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thuộc các Bộ, ngành thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ phát triển nghề CTXH. Theo đó, trong công tác xây dựng và ban hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, Bộ LĐTBXH đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan, các Ủy ban của Quốc hội tiến hành rà soát, đánh giá khung pháp lý liên quan đến phát triển nghề CTXH.

Trên cơ sở đó, các Bộ, ngành đã chủ động xây dựng, ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phát triển nghề CTXH như: quy định mã số và tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành CTXH; quy định về tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp đối với người làm CTXH; tiêu chuẩn cộng tác viên CTXH cấp xã; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ sở cung cấp dịch vụ CTXH; quản lý trường hợp; cơ cấu tổ chức, định mức nhân viên và quy trình, tiêu chuẩn trợ giúp xã hội tại cơ sở trợ giúp xã hội; quy định chế độ trợ cấp, phụ cấp đối với công chức, viên chức và người lao động làm việc tại các cơ sở trợ giúp xã hội; tiền lương; quy định điều kiện, nội dung, hình thức thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành công tác xã hội trong các đơn vị sự nghiệp công lập; quy định định mức kinh tế-kỹ thuật làm cơ sở xây dựng giá dịch vụ trợ giúp xã hội.

Nhìn chung, các chính sách pháp luật liên quan đến phát triển nghề CTXH ngày càng toàn diện hơn, bao trùm các lĩnh vực về nuôi dưỡng, giáo dục, chăm sóc, y tế, phục hồi chức năng, hướng nghiệp, dạy nghề và các lĩnh vực của ngành LĐTBXH. Đồng thời, hệ thống cơ sở cung cấp dịch vụ CTXH đối với các đối tượng yếu thế từng bước được kiện toàn, mở rộng, hỗ trợ các đối tượng hoà nhập cộng đồng.

Cùng với đó, đã tổ chức lại các cơ sở bảo trợ xã hội thành các cơ sở cung cấp dịch vụ CTXH, cơ sở trợ giúp xã hội theo quy định tại Nghị định 103/2017/NĐ-CP ngày 12/9/2017 của Chính phủ quy định về thành lập, tổ chức, hoạt động, giải thể và quản lý các cơ sở trợ giúp xã hội và Thông tư số 33/2017/TT-BLĐTBXH ngày 29/12/2017 của Bộ LĐTBXH hướng dẫn về cơ cấu tổ chức, định mức nhân viên và quy trình, tiêu chuẩn trợ giúp xã hội tại cơ sở trợ giúp xã hội; Quy hoạch mạng lưới các cơ sở cung cấp dịch vụ CTXH theo quy định tại Quyết định số 1520/QĐ-LĐTBXH ngày 20/10/2015 của Bộ trưởng Bộ LĐTBXH phê duyệt Quy hoạch mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội giai đoạn 2016-2025, mục tiêu từ năm 2016-2025 sẽ hình thành, phát triển 461 cơ sở trợ giúp xã hội, trong đó có 189 cơ sở công lập và tối thiểu 272 cơ sở ngoài công lập. Giai đoạn 2016-2020, quy hoạch, phát triển 31 cơ sở bảo trợ xã hội chăm sóc người cao tuổi, 35 cơ sở bảo trợ xã hội chăm sóc người khuyết tật, 65 cơ sở bảo trợ xã hội chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, 17 cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc trẻ em mồ côi (Làng trẻ SOS), 30 cơ sở bảo trợ xã hội chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí, 46 cơ sở bảo trợ xã hội tổng hợp, 18 trung tâm công tác xã hội.

Đặc biệt, giai đoạn 2016-2020, Bộ LĐTBXH đã đề nghị Bộ Kế hoạch-Đầu tư đầu tư nâng cấp, mở rộng cho 32 cơ sở trợ giúp xã hội với tổng vốn đầu tư đã được thẩm định 1.820 tỷ đồng, vốn thực hiện ước đạt gần 30% so với yêu cầu của quy hoạch. Ngoài ra, để giải quyết những khó khăn về cơ sở vật chất, thiết bị của các cơ sở, các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục vận động các tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển cơ sở trợ giúp xã hội trong các lĩnh vực chăm sóc người cao tuổi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, phục hồi chức năng cho người khuyết tật.

Mạng lưới các cơ sở cung cấp dịch vụ CTXH đã được hình thành nhiều nhất ở ngành LĐTBXH, tiếp theo là ở các ngành Y tế, Giáo dục, các hội, đoàn thể chính trị - xã hội; trong đó, trong lĩnh vực y tế tất cả các Bệnh viện tuyến trung ương, một số Bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh đã thành lập phòng CTXH, một số Bệnh viện tuyến huyện đã thành lập bộ phận CTXH. Trong lĩnh vực giáo dục, nhiều trường học đã bố trí nhân sự làm CTXH. Các tỉnh, thành phố từng bước tiếp tục phát triển các cơ sở có cung cấp dịch vụ CTXH đối với người già, người tâm thần, người nghiện, bảo vệ trẻ em, trợ giúp người khuyết tật phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng trên cơ sở bổ sung thêm chức năng, nhiệm vụ và kiện toàn cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các cơ sở trợ giúp xã hội.

Về đội ngũ công chức, viên chức, nhân viên và cộng tác viên làm công tác xã hội, hiện cả nước có khoảng 235 nghìn người, trong đó có 35 nghìn công chức, viên chức và người lao động làm việc tại các cơ sở cung cấp dịch vụ CTXH  công lập và ngoài công lập, gần 100 nghìn người làm việc tại các hội, đoàn thể các cấp; trên 100 nghìn cộng tác viên giảm nghèo, phòng chống tệ nạn xã hội, bảo vệ trẻ em và phát triển cộng đồng…tạo thành một mạng lưới cán bộ, nhân viên và cộng tác viên CTXH trợ giúp các đối tượng yếu thế ở các cơ sở và cộng đồng, góp phần trợ giúp cho người nghèo và người có hoàn cảnh khó khăn tiếp cận, thụ hưởng các chính sách phúc lợi xã hội, y tế, giáo dục, học nghề, tìm việc làm để ổn định cuộc sống.

Đối với công tác đào tạo, so với những năm đầu triển khai Quyết định số 32/QĐ-TTg ngày 25/3/2010 của Thủ tướng Chính phủ, số lượng các cơ sở có đào tạo chuyên ngành CTXH tăng nhanh với 55 trường đại học, cao đẳng và 21 cơ sở dạy nghề có đào tạo chuyên ngành CTXH, so với năm 2010 chỉ có 1-2 cơ sở. Chuyên ngành này cũng đã thu hút được nhiều học sinh theo học, với số lượng tuyển sinh hàng năm khoảng 3.500 chỉ tiêu cử nhân; có 05 trường đã tiến hành đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ ngành CTXH. Đội ngũ giảng viên, cán bộ, nhân viên, cộng tác viên CTXH phát triển cả về số lượng và chất lượng. Hàng năm, đào tạo CTXH hệ vừa làm, vừa học cho khoảng 3.000 lượt chỉ tiêu/năm; hỗ trợ các tỉnh, thành phố bồi dưỡng nâng cao năng lực cho 10.000 cán bộ, nhân viên CTXH. Đội ngũ giảng viên, cán bộ, nhân viên, cộng tác viên CTXH phát triển cả về số lượng và chất lượng.

Trên cơ sở kết quả đạt được, trong năm 2019, Cục Bảo trợ xã hội tập trung một số nhiệm vụ trọng tâm như: Đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý về CTXH cho các địa phương; thí điểm mô hình đào tạo CTXH cho đội ngũ cán bộ, nhân viên và cộng tác viên CTXH hệ vừa làm vừa học; đào tạo thạc sỹ CTXH cho đội ngũ cán bộ nguồn về quản lý CTXH; tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ CTXH và hỗ trợ kỹ thuật vận hành các mô hình Trung tâm CTXH...

Nghiên cứu, hoàn thiện tiêu chuẩn chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí tại các trung tâm; Nâng cao năng lực cho các cơ sở bảo trợ xã hội thông qua việc kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện tiêu chuẩn chăm sóc tại các cơ sở bảo trợ xã hội. Nâng cấp cơ sở vật chất và trang thiết bị cho các cơ sở trợ giúp xã hội bảo đảm đủ điều kiện trợ giúp cho các đối tượng có hoàn cảnh khó khăn, đảm bảo tiếp nhận đối tượng khẩn cấp tại cơ sở./.