Bằng cả tấm lòng tri ân của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh đối với người có công, từ đầu năm đến nay, Đồng Nai đã có nhiều đợt tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ đưa về các nghĩa trang liệt sỹ trong tỉnh. Phó chính ủy, Bộ CHQS tỉnh, Đại tá Mai Xuân Chiến, Phó ban thường trực Ban chỉ đạo 1237 tỉnh cho biết: Trên cơ sở 188 nguồn thông tin cung cấp và qua 25 đợt khảo sát, xác minh, tỉnh đã xác định được 135 vị trí nghi có mộ liệt sĩ trên địa bàn TP. Biên Hòa, TX. Long Khánh và các huyện: Long Thành, Trảng Bom, Vĩnh Cửu, Thống Nhất, Xuân Lộc.... Đến nay, Ban chỉ đạo 1237 tỉnh đã tổ chức khai quật 54 vị trí nghi có mộ liệt sĩ với kết quả 12 vị trí có hài cốt liệt sĩ (trong đó có 12 mộ lẻ và 3 mộ tập thể); 11 vị trí có di vật liệt sĩ. Đại tá Chiến nhấn mạnh: “Chỉ cần nghi có mộ hoặc di vật là phải tổ chức tìm kiếm, quy tập, mong đưa được các liệt sĩ về hương khói tại các nghĩa trang, thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự tri ân với người đã hy sinh cho độc lập của Tổ quốc”.

Thực hiện quyết tâm này, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã tổ chức 25 đợt khai quật, huy động trên 3.500 ngày công, 29 lượt xe cuốc, máy ủi, tiến hành 90 ca xe, tổ chức đào tìm ở độ sâu từ 2- 3 mét trên diện tích hơn 4,5 ha, đào đắp khối lượng trên 45.000 m3 đất đá với tổng nguồn kinh phí bảo đảm trên 1 tỷ đồng.

Ngoài ra, Ban chỉ đạo tỉnh đã phối hợp với các cơ quan Quân khu 7 và các đơn vị Quân đội tiến hành giải mã phiên hiệu đơn vị của 350 liệt sĩ, bước đầu xác định được 85 liệt sĩ hy sinh trong sân bay Biên Hòa hy sinh ngày 31-1-1968 thuộc Trung đoàn 4, Sư đoàn 5 (Quân khu 7) và Tiểu đoàn đặc công U1 Biên Hòa, trả lời đơn thư cho 52 thân nhân liệt sĩ.

Đặc biệt, các địa phương trong tỉnh đã tổ chức lễ truy điệu trang trọng, đưa hài cốt liệt sĩ về an táng tại nghĩa trang liệt sĩ như Định Quán, Thống Nhất. Lớn nhất là lễ truy điệu và an táng hài cốt liệt sĩ hy sinh trong trận đánh đêm 31-1-1968 tại Sân bay Biên Hòa có sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UB MTTQ tỉnh và TP Biên Hòa vào ngày 12-7-2017 được thân nhân liệt sĩ và lãnh đạo 24 tỉnh thành có liệt sĩ đánh giá cao. Đồng thời, tỉnh tổ chức đón tiếp chu đáo, nghĩa tình gần 300 thân nhân liệt sĩ và cựu chiến binh, nhân chứng lịch sử về dự lễ truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ trong các ngày 10 đến 12-7-2017. Các địa phương trong tỉnh đã tổ chức an táng và xây dụng xong 15 ngôi mộ liệt sĩ,trong đó có 3 mộ tập thể tại 5 nghĩa trang trong tỉnh với kinh phí trên 1,5 tỷ đồng...

Theo Phó chính ủy, Bộ CHQS tỉnh, Đại tá Mai Xuân Chiến, dựa vào các cứ liệu lịch sử các trận đánh trên địa bàn Đồng Nai từ 1966-1975 và qua nguồn tin từ nhiều phía, hiện trên địa bàn tỉnh còn nhiều khu vực nghi có hài cốt liệt sĩ chưa được khảo sát, tìm kiếm như khu vực gần kho bom Sân bay Biên Hòa; Miếu Bà (KP7, Tân Phong); phường Long Bình (Biên Hòa); các xã Bình Lộc, Suối Tre, phường Xuân Thanh (TX. Long Khánh); Bình Sơn, Phước Bình, Lộc An, Long An, Long Phước (Long Thành); Xuân Trường, Xuân Hiệp, Xuân Bắc (Xuân Lộc); Phú Hòa, Suối Nho, Thanh Sơn (Định Quán); Ngã 3 Sông Thao, Hưng Thịnh, Sông Trầu, Cây Gáo, Bàu Hàm (Trảng Bom); Trị An, Mã Đà, Hiếu Liêm (Vĩnh Cửu); Bảo Bình, Xuân Bảo, Xuân Tây (Cẩm Mỹ); Quang Trung, Bàu Hàm 2, Xuân Thiện, Xuân Thanh (Thống Nhất); Long Thọ (Nhơn Trạch). Đáng lưu ý là nhiều khu vực có nghi có mộ tập thể các liệt sĩ hy sinh giai đoạn 1966-1974 do địch chôn lấp chưa xác định được vị trí để quy tập.

“Dù còn nhiều khó nhưng bằng lương tri, trách nhiệm, quyết tâm và sự kiên trì với những người đã nằm lại, chúng ta sẽ nỗ lực tìm kiếm và tìm thấy để đưa các liệt sĩ về an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ trong tỉnh. Có như thế chúng ta mới thực hiện trọn vẹn đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, thể hiện sự tri ân với những người nằm lại”, Đại tá Chiến nói.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hòa Hiệp, Trưởng ban chỉ đạo 1237 tỉnh đề nghị, trong thời gian tới, các thành viên Ban chỉ đạo phải tiếp tục tham mưu cho tỉnh, hội đồng chính sách các cấp quán triệt sâu sắc những văn bản chỉ đạo về công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sĩ theo phương châm “còn sức thì còn tìm” để đưa các anh, các chú về các nghĩa trang liệt sĩ. Trong quá trình tìm kiếm, cần phải chú trọng lựa chọn, tìm hiểu những nguồn thông tin tin cậy để đảm bảo việc tìm kiếm có kết quả. Phó chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: “Cùng với đẩy mạnh việc tìm kiếm, quy tập thì việc chuẩn hóa danh tính liệt sĩ cũng phải được phối hợp rà soát để trả lại tên cho các liệt sĩ. Về điểm này thì Kế hoạch 150 của Thủ tướng Chính phủ đã chỉ rõ để đảm bảo trên 3.500 mộ liệt sĩ ở các nghĩa trang trong tỉnh được chuẩn hóa và trong quá trình tìm kiếm, trả tên cho các liệt sĩ đưa về các nghĩa trang trong tỉnh”.