Với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây”, trong những năm qua công tác thương binh - liệt sĩ luôn được cấp ủy đảng, chính quyền xã Khe Mo đặc biệt quan tâm chỉ đạo và tổ chức thực hiện; Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội xã tích cực tuyên truyền trong nhân dân về công lao to lớn, sự hy sinh, cống hiến của các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người có công với cách mạng. 

Giai đoạn 2012 - 2027, xã Khe Mo có 333 người có công, trong đó 16 thương binh, 14 bệnh binh, 52 người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học và con đẻ bị ảnh hưởng (3 người nhiễm chất độc dam cam với tỷ lệ 81% trở lên, 12 người hưởng mức từ 61 - 80%, 13 con bị dị tật không có khả năng lao động...).

Về thân nhân chủ yếu của liệt sĩ có 15 người, 43 người đang hưởng chế độ thờ cúng liệt sĩ; 2 Bà Mẹ Việt Nam anh hùng và 220 người tham gia hoạt động kháng chiến được tặng huân, huy chương... Số người hưởng trợ cấp ưu đãi hàng tháng ở Khe Mo là 111 người (trong đó có 2 thương binh, bệnh binh) và đã chi trả trên 11 tỷ đồng; thực hiện chi trả một lần với số tiền gần 200 triệu đồng đảm bảo đầy đủ, chính xác.

Tiếp tục thực hiện Nghị định số 31 của Chính phủ quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng, xã Khe Mo đã lập danh sách người có công, thân nhân người có công điều dưỡng trong 5 năm là 10 lượt người; đề nghị 6 hồ sơ thờ cúng liệt sĩ, kết quả 5 hồ sơ đã được nhận quyết định và 1 hồ sơ đang chờ quyết định.

Hàng năm, xã cũng đề nghị cấp thẻ BHYT cho đối tượng là thương binh, bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam, thân nhân người có công theo quy định; đề nghị cấp lại Bằng Tổ quốc ghi công cho 5 hộ gia đình thờ cúng liệt sĩ. Đến nay, trên địa bàn xã không có hồ sơ nào đề nghị xác nhận liệt sĩ, thương binh. Thực hiện Quyết định 22 ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở, qua thống kê đã có trên 45 hộ đã được sửa chữa, làm mới để bảo đảm cuộc sống.

Xã Khe Mo luôn thực hiện tốt công tác chăm sóc, giúp đỡ, động viên, cải thiện đời sống vật chất cũng như tinh thần của các thương binh, bệnh binh, gia đình chính sách. Theo đó, hàng năm đề nghị cấp và phát thẻ BHYT người có công đúng, đủ, kịp thời; tổ chức thăm hỏi, tặng quà và chuyển quà đến các đối tượng chính sách, người có công nhân các dịp lễ, tết, ngày Thương binh - Liệt sĩ với tổng số tiền trên 200 triệu đồng; địa phương đón nhận đón nhận số tiền ủng hộ quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” từ các xóm với tổng số tiền trên 170 triệu đồng (giai đoạn 2012 - 2017).

Tại các thôn xóm có hộ gia đình chính sách đều được nhân dân thăm hỏi, động viên bằng vật chất, tinh thần làm tăng thêm sự gắn bó, đoàn kết trong cộng đồng dân cư. Hội Phụ nữ nhận đỡ đầu mẹ liệt sĩ; Hội cựu chiến binh tổ chức cắt tỉa xây xanh, quét dọn đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, giúp đỡ các hội viên vượt khó vươn lên. Đến nay trên địa bàn không còn hộ nghèo thuộc diện gia đình chính sách người có công và hộ gia đình người có công đều đạt gia đình văn hóa nhiều năm liên tục.

Bên cạnh những thành quả đạt được, công tác thương binh - liệt sĩ ở Khe Mo vẫn còn những hạn chế, đó là quá trình triển khai thực hiện một số chính sách địa phương nhận thấy có những bất cập như Thông tư liên tịch số 22 ngày 30/6/2016 của Bộ LĐTB&XH - Bộ Y tế về hướng dẫn khám giám định bệnh, tật, dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học đối với người hoạt động kháng chiến và con đẻ có họ; bất cập về điều kiện đề nghị hưởng chế độ.

Trong triển khai Quyết định số 22, đa số người có công trong diện kê khai rà soát đề nghị được hỗ trợ đến nay đều đã có tuổi, kinh tế eo hẹp, thu nhập chủ yếu bằng đồng lương, phải vay mượn để làm và sửa chữa nhà nhưng tiền hỗ trợ vẫn chưa có.

Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới tới, xã Khe Mo xác định tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng và đền ơn đáp nghĩa; tuyên truyền nhận thức và trách nhiệm tới các cơ quan, đơn vị và nhân dân địa phương đối với việc đóng góp xây dựng Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với gia đình liệt sỹ, thương binh, người có công với cách mạng; tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức phong phú và sinh động về những tấm gương tiêu biểu của các anh hùng liệt sỹ, thương bệnh binh và gia đình liệt sỹ trong chiến đấu và xây dựng đất nước thời kỳ đổi mới, cũng như phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” tới mọi tâng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ.

Bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, HĐND, phát huy những thế mạnh sẵn có của địa phương, tăng cường sự quan tâm phối hợp chỉ đạo giữa chính quyền, MTTQ, các đoàn thể nhân dân, các tổ chức xã hội đối với công tác thương binh liệt sĩ; phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các ngành, các cấp có thẩm quyền cùng giải quyết chế độ, chính sách cho các đối tượng.

Cùng với đó bảo đảm chế độ chi trả, trợ cấp thường xuyên đúng thời gian quy định và không để xảy ra tình trạng chi trả trái với nguyên tắc quản lý tài chính, làm mất lòng tin trong nhân dân. Đặc biệt, lãnh đạo xã nhân mạnh coi công tác người có công là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng của địa phương./.