Đó là những lời nói bộc bạch, tâm huyết của Bộ trưởng Bộ Lao động - TBXH Đào Ngọc Dung tại buổi làm việc với Hội Cựu thanh niên xung phong Việt Nam vào sáng nay 16/5 về việc xem xét tập trung giải quyết dứt điểm những hồ sơ thanh niên xung phong còn tồn đọng.

Tham dự buổi làm việc còn có Thứ trưởng Bộ Lao động - TBXH Lê Tấn Dũng;  Cục trưởng Cục Người có công Đào Ngọc Lợi, cùng đại diện các đơn vị Thanh tra Bộ, Văn phòng Bộ. Về phía Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam có ông Vũ Trọng Kim, Chủ tịch Hội cùng một số cán bộ Hội.

Báo cáo về tình hình thực hiện các chế độ chính sách, ông Vũ Trọng Kim, Chủ tịch Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam cho biết, triển khai thực hiện các văn bản pháp luật, đến nay, cả nước đã có 192.942 thanh niên xung phong được hưởng trợ cấp một lần, đạt 79,5%; 7.210 người hưởng trợ cấp hàng tháng, đạt 84,6%. Về chế độ liệt sĩ, thương binh, đã giải quyết công nhận chế độ liệt sĩ cho 5.667 TNXP, đạt 94%; chế độ thương binh cho 35.914 người, đạt 84,65%. Cùng với đó, triển khai Nghị định số 31/2013/NĐ-CP ngày 09/4/2013 của Chính phủ và Quyết định số 120/2004/QĐ-TTg ngày 5/7/2004 của Thủ tướng Chính phủ, đã có 5.132 TNXP và 1.477 con đẻ của họ được giải quyết chế độ nhiễm chất độc hóa học.

Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều hồ sơ TNXP tồn đọng chưa được giải quyết các chế độ ưu đãi người có công. Theo thống kê, cả nước còn 384 hồ sơ TNXP chưa được giải quyết chế độ liệt sĩ, 6.541 hồ sơ chưa được giải quyết chế độ thương binh, 10.701 hồ sơ TNXP và 409 con đẻ của họ chưa được giải quyết chế độ nhiễm chất độc hóa học. Nguyên nhân chủ yếu là do hầu hết những trường hợp này không còn giấy tờ gốc. Nhiều trường hợp đã lập hồ sơ theo văn bản cũ nên khi thay đổi chính sách thì không giải quyết được. Trước kia số hồ sơ về liệt sĩ, thương binh được lưu trữ ở Tỉnh đoàn thanh niên (khi đó chưa có tổ chức Hội Cựu thanh niên xung phong). Từ năm 2004, sau khi có Hội TNXP, nhiều nơi đã chuyển về Hội lưu giữ. Tất cả những hồ sơ TNXP tồn đọng chưa được giải quyết theo quy trình Quyết định số 408/2017/QĐ-BLĐTBXH ngày 20/3/2017 của Bộ Lao động -TBXH. Ngoài ra, còn nhiều trường hợp chưa được lập hồ sơ mà chỉ có danh sách khai ở địa phương và Hội Cựu TNXP các cấp về hy sinh và bị thương.

Đối với những hồ sơ TNXP và con đẻ bị nhiễm chất độc hóa học còn tồn đọng chưa giải quyết được là do bị nhiễm chất độc hóa học ở vùng giáp ranh giữa tỉnh Quảng Bình với tỉnh Quảng Trị và biên giới Việt- Lào. Trong khi đó, Nghị định số 31/2013/NĐ-CP ngày 09/4/2013 của Chính phủ quy định ở vùng Mỹ rải chất động hóa học, tức là từ tỉnh Quảng Trị trở vào và 10 xã của huyện Vĩnh Linh. Do vậy, những hồ sơ này hiện vẫn chưa được giải quyết.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Lao động - TBXH Đào Ngọc Dung nhấn mạnh, thanh niên xung phong là lực lượng có nhiều đóng góp to lớn đối với Tổ quốc, đối với nhân dân và với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Nếu không giải quyết nhanh, các bác TNXP sẽ không có cơ hội thụ hưởng chính sách. Thực tế, vẫn còn rất nhiều TNXP có hoàn cảnh khó khăn, ờ nhà dột nát, cô đơn không nơi nương tựa. Chúng ta rất đồng cảm với những khó khăn đó. Việc xem xét giải quyết hồ sơ TNXP còn tồn đọng là trách nhiệm của ngành Lao động - TBXH, của các cấp chính quyền địa phương và Hội Cựu TNXP là người đại diện cho tiếng nói và nguyện vọng cua hội viên.

Bộ trưởng đề nghị, trong năm 2018, cần tập trung cao độ giải quyết hồ sơ TNXP tồn đọng của 4 địa phương làm điểm là Nghệ An, Thanh Hóa, Quảng Ngãi và Bình Định. Phấn đấu từ nay đến kỷ niệm Ngày Thương binh-Liệt sĩ 27/7 năm nay, phải xác minh, kết luận tất cả 20 hồ sơ TNXP đề nghị công nhận liệt sĩ của 4 tỉnh nói trên. Bộ trưởng giao Cục Người có công chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp cùng Tổ công tác của Bộ trưởng thực thi. Nếu hồ sơ nào còn thiếu thì bổ sung và phải đặc biệt lưu ý, đây là những hồ sơ tồn đọng đã được thiết lập. Phấn đấu giải quyết xong trước ngày 27/7 năm nay để ai được công nhận là liệt sĩ sẽ được trao bằng.

Còn đối với 2.043 hồ sơ TNXP đề nghị công nhận là thương binh của 4 tỉnh, thành thì cho chuyển giao cho Sở Lao động - TBXH để phân loại, rà soát, bổ sung xem xét. Tinh thần là trong năm 2018 sẽ phân loại và xử lý cơ bản các trường hợp này. Cục Người có công và Tổ Công tác của Bộ trưởng hướng dẫn các Sở thực thi theo quy trình thực hiện của Quyết định 408. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng lưu ý, những hồ sơ này phải được thiết lập theo giai đoạn hiện thực thời điểm đó. Trong trường hợp hồ sơ còn thiếu giấy tờ thì bổ sung hoàn thiện và đưa ra công khai trong nhân dân, làm đầy đủ quy trình như tất cả các trường hợp theo Quyết định số 408/2017/QĐ-BLĐTBXH. Trong quá trình làm cần linh hoạt, đối với những hồ sơ đủ điều kiện thì giao cho Sở Lao động - TBXH quản lý, còn với những hồ sơ không đủ điều kiện thì trả lại cho Hội và ra thông báo công khai cho người dân hồ sơ này không đủ điều kiện từ nay không xem xét nữa.

Cũng tại buổi làm việc, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung lưu ý với các đơn vị, muốn giải quyết dứt điểm hồ sơ tồn đọng thì phải có quyết tâm chính trị cao, phải đột phá về phương pháp làm và cách thức làm. Về phương pháp làm, phải bài bản, bám vào nguyên tắc, không được sai nguyên tắc, không được sai tiêu chuẩn. Về căn bản giải quyết xong phải kết luận rõ ràng, công khai, minh bạch trong dân, trong các tổ chức, không có vụ lợi. Trong quá trình giải quyết hồ sơ phải lấy dân làm gốc, công khai từ thôn, bản, tổ dân phố, thậm chí là đăng báo công khai. Sau thời gian 1 tháng mới công nhận hồ sơ đạt tiêu chuẩn. Bộ trưởng cũng khẳng định, Quyết định 408/2017/QĐ-BLĐTBXH được ban hành đã tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân, đây là một bước đột phá trong việc giải quyết hồ sơ người có công tồn đọng. Hai năm qua, Quốc hội không nhận được 1 đơn thư khiếu nại nào trong lĩnh vực này.

Ngoài 4 tỉnh làm điểm, đối với những hồ sơ TNXP đại trà trong cả nước, Bộ trưởng cũng đề nghị, những hồ sơ TNXP đề nghị công nhận là liệt sĩ, thương binh còn tồn đọng phải chuyển giao cho Sở Lao động - TBXH phân loại và cách làm theo quy trình Quyết định số 408/2017/QĐ-BLĐTBXH. Về 6 trường hợp đề nghị công nhận là liệt sĩ ở Lạng Sơn, sẽ xem xét cụ thể từng trường hợp, cập nhật thêm thông tin và trong quá trình giải quyết trên tinh thần Bộ ủng hộ. Còn với trường hợp liệt sĩ Đỗ Bá Tạo, nếu xét thấy đủ điều kiện thì công nhận là liệt sĩ và phải có kết luận bằng văn bản để trình Thủ tướng Chính phủ, vào dịp 27/7 trao tặng bằng Tổ quốc Ghi công./.