Kinh tế
10 sự kiện nổi bật của Ngành Hải quan năm 2022
05:04 PM 26/12/2022
(LĐXH)- Năm 2022, ngành hải quan có nhiều sự kiện nổi bật, trong đó, Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 được phê duyệt làm cơ sở cho việc hướng tới xây dựng Hải quan Việt Nam thông minh, chính quy, hiện đại. Ngành hải quan cũng tăng cường cải cách hành chính, hiện đại hoá, góp phần đạt kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam lần đầu tiên vượt mốc 700 tỷ USD.
Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030, làm cơ sở cho việc hướng tới xây dựng Hải quan Việt Nam thông minh, chính quy, hiện đại.
Ngày 20/5/2022, Phó Thủ tướng chính phủ Lê Minh Khái đã ký Quyết định số 628/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030.
Chiến lược phát triển Hải quan xác định mục tiêu tổng quát, các mục tiêu cụ thể, chỉ tiêu phấn đấu và hệ thống các giải pháp xây dựng và phát triển Hải quan Việt Nam đến năm 2030. Theo đó mục tiêu tổng quát của Chiến lược là "Xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy, hiện đại, ngang tầm Hải quan các nước phát triển trên thế giới, dẫn đầu trong thực hiện Chính phủ số, với mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh. Nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hải quan, quản lý hải quan. Quản lý thu thuế đối với hoạt động xuất nhập khẩu hiệu quả. Tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, du lịch và vận tải hợp pháp qua biên giới, tạo môi trường xuất nhập khẩu minh bạch, công bằng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, góp phần đảm bảo an ninh, an toàn xã hội và bảo vệ lợi ích, chủ quyền quốc gia".
Cụ thể hóa mục tiêu tổng quát Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 đã xác định 7mục tiêu cụ thể (nhiệm vụ trong tâm, đột phá trong xây dựng và phát triển Hải quan Việt Nam đến năm 2030); đặt ra 26 chỉ tiêu phấn đấu (theo đó có 14 chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2025 và 12 chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2030); 08 hệ thống các giải pháp toàn diện, đồng bộ, đầy đủ trong mọi lĩnh vực hoạt động quản lý nhà nước về hải quan, hoạt động nghiệp vụ hải quan… để đảm bảo thực hiện thành công các chỉ tiêu, mục tiêu đặt ra tại Chiến lược.

Công chức Cục Hải quan Đồng Nai kiểm tra mã hàng hoá xuất, nhập khẩu

Tăng cường cải cách hành chính, hiện đại hoá, tạo thuận lợi cho thương mại của ngành Hải quan đưa đến kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam lần đầu tiên vượt mốc 700 tỷ USD, nhưng vẫn đảm bảo an ninh, an toàn và chống thất thu.
Đến ngày 15/12/2022, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam chính thức cán mốc 700 tỷ USD. Đây là một kết quả ấn tượng cho sự nỗ lực không ngừng của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp trong thời gian qua. Kết quả này sẽ là cơ sở quan trọng để các Bộ, ngành hoàn thành nhiệm vụ được giao, từng bước khôi phục sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội và đặc biệt là ngành Tài chính, Tổng cục Hải quan tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước năm 2022, tạo đà thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam, tiếp tục khẳng định vai trò của Việt Nam trong chuỗi cung ứng hàng hóa toàn cầu.
Bên cạnh việc tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, để nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu Ngân sách Nhà nước năm 2022, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các đơn vị thuộc và trực thuộc cần chú trọng thu thập, phân tích các thông tin trong và ngoài ngành, xác định dấu hiệu rủi ro để có biện pháp kiểm tra, giám sát, kiểm soát. Kết quả đạt được từ các giải pháp chống thất thu trong 11 tháng đầu năm 2022 là 1.170 tỷ đồng .
Đấu tranh chống buôn lậu hàng cấm đạt kết quả ấn tượng với việc bắt giữ số lượng lớn ma tuý: trên 1 tấn các loại ma tuý, bắt giữ 270 đối tượng.
Trong năm 2022, ngành hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ: 303 vụ/270 đối tượng, trong đó cơ quan hải quan chủ trì 163 vụ. Tang vật thu được gồm: 165 kg Heroin và 20 bánh heroin; 162 kg Cần sa; 51 kg thuốc phiện; ma tuý tổng hợp 668 kg và 6.624 viên... Trong đó, cơ quan hải quan đã chủ trì, phối hợp đấu tranh thành công nhiều chuyên án liên quan đến buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy, triệt phá thành công các đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy có quy mô lớn.
Phát hiện, điều tra nhiều vụ gian lận thương mại với hàng hoá trị giá lớn, có những vụ án lên tới hàng nghìn tỷ đồng. Khởi tố 48 vụ, kiến nghị cơ quan khác khởi tố 141 vụ, tăng 23% so với cùng kỳ.
Trong năm 2022, cơ quan Hải quan đã tổng kết chiến dịch Con Rồng Mê Kông 4, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả triển khai và các nội dung tiếp tục triển khai chiến dịch Con rồng Mê Kông 5. Kết quả của Chiến dịch được các nước thành viên báo cáo qua 04 giai đoạn chính và 1 giai đoạn mở rộng là: 2.820 vụ ma túy và động thực vật hoang dã CITES, tang vật thu giữ gồm: hơn 39 tấn ma túy, hơn 108 tấn tiền chất, 161 tấn và hơn 2.000 sản phẩm từ CITES (gỗ và động thực vật).
Từ ngày 16/12/2021 đến 15/12/2022: Ngành hải quan đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, tổng số 16.824 vụ việc vi phạm tăng 15%, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 8.450 tỷ đồng, tăng 211 % so với cùng kỳ năm 2021; số thu NSNN đạt 459 tỷ đồng, tăng 57,9 %. Cơ quan Hải quan khởi tố 48 vụ, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2021, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 141 vụ đối với các vụ.
Năm thứ sáu liên tiếp Tổng cục Hải quan đứng đầu về cải cách hành chính khối Tổng cục và luôn trong top đầu về chỉ số sẵn sàng ứng dụng công nghệ thông tin.
Thực hiện các nghị quyết của Chính phủ và kế hoạch hành động của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp về cải cách thủ tục hành chính; nghiên cứu, đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa 5% số quy định và 5% chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh.
Tổng cục Hải quan tiếp tục duy trì, vận hành hiệu quả hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS và các hệ thống vệ tinh; ký kết phối hợp thu với 44 ngân hàng, thu ngân sách bằng phương thức điện tử đạt 98% tổng số thu ngân sách của Ngành; triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ toàn trình đạt 72,3%; triển khai 98 thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công quốc gia; xây dựng Đề án tổng thể về xây dựng và phát triển hệ thống công nghệ thông tin phục vụ triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN…
Năm thu thuế xuất nhập khẩu vượt dự toán cao nhất từ trước tới nay, dự kiến đạt 440 ngàn tỷ, vượt 80 ngàn tỷ so với dự toán được giao và 20 ngàn tỷ so với chỉ tiêu phấn đấu.
Với sự nỗ lực của toàn Ngành, đến ngày 20/12/2022, tổng thu NSNN từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 425.593 tỷ đồng, bằng 120,9% dự toán, bằng 101,3% chỉ tiêu phấn đấu (420.000 tỷ đồng), tăng 13,95% so với cùng kỳ năm trước. Dự kiến số thu năm 2022 đạt 440 ngàn tỷ, vượt 80 ngàn tỷ so với dự toán được giao và 20 ngàn tỷ so với chỉ tiêu phấn đấu.
Đưa ra giải pháp, công cụ quản lý đối với việc hàng hoá XNK qua đường bộ bằng việc triển khai Hệ thống khai báo, tiếp nhận, xử lý Bản kê thông tin hàng hoá nhập khẩu.
Sau khi đã triển khai xây dựng Hệ thống khai báo, tiếp nhận, xử lý Bản kê thông tin hàng hoá nhập khẩu và bổ sung một số các chức năng hỗ trợ người dùng cũng như cơ quan hải quan thực hiện công tác quản lý, giám sát phương tiện vận tải nhập cảnh, hàng hoá nhập khẩu đưa vào đưa ra khu vực cửa khẩu, ngày 11/01/2021, Tổng cục Hải quan đã có công văn số 119/TCHQ-GSQL hướng dẫn chủ phương tiện vận tải, người điều khiển phương tiện vận tải, người được chủ phương tiện vận tải ủy quyền thực hiện khai báo thông tin về phương tiện vận tải, hàng hóa nhập khẩu trước khi đưa hàng hóa vào lãnh thổ Việt Nam theo các chỉ tiêu thông tin tại Bản kê thông tin hàng hóa nhập khẩu tại mẫu BKTTHH/2021/NK ban hành kèm công văn nêu trên. Sau một thời gian chạy thử, Hệ Thống đã thể hiện những ưu điểm vượt trội. Trong thời gian tới, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục triển khai tập huấn giới thiệu và hướng dẫn đến Doanh nghiệp và công chức Hải quan nhằm đảm bảo việc thực hiện được chính xác, đầy đủ, đáp ứng yêu cầu quản lý; qua đó nâng cao công tác cải cách, hiện đại hóa các khâu nghiệp vụ tiến tới Hải quan số, phi giấy tờ.
Ký Tuyên bố Ý định về tăng cường, mở rộng hợp tác lẫn nhau giữa Tổng cục Hải quan Việt Nam với Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ.
Nhằm triển khai Hiệp định hỗ trợ lẫn nhau giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ Hợp chúng quốc Hoa Kỳ có hiệu lực từ ngày 20/5/2020, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn đã có chuyến công tác tại Hải quan Hoa Kỳ từ ngày 6-10/6/2022 và hội đàm song phương với Cao ủy Hải quan Hoa Kỳ để trao đổi về các hoạt động hợp tác song phương trong khuôn khổ Hiệp định hỗ trợ lẫn nhau trong lĩnh vực hải quan giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong thời gian tới.
Việc ký Tuyên bố Ý định về tăng cường, mở rộng hợp tác giữa Hải quan hai nước hứa hẹn sẽ thúc đẩy mạnh mẽ tăng cường hiệu quả thực thi Hiệp định đã ký, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác giữa hai cơ quan hải quan góp phần tạo thuận lợi cho thương mại hợp pháp song song với đảm bảo an ninh thương mại và an ninh quốc gia, đồng thời tăng cường năng lực cơ quan hải quan trong việc phát hiện và ngăn chặn các vi phạm hải quan tạo thuận lợi cho hàng hóa nhập khẩu của mỗi bên, qua đó thúc đẩy hơn nữa quan hệ kinh tế thương mại song phương giữa hai nước.
Ban hành và triển khai Chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan; Tổ chức thành công Diễn đàn Hải quan - Doanh nghiệp với chủ đề: "Hải quan Việt Nam tạo thuận lợi cho thương mại và logistics phát triển" và tôn vinh "Doanh nghiệp nộp thuế lớn, tuân thủ tốt pháp luật về hải quan".
Ngày 15/7/2022, Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định 1399/QĐ-TCHQ về Chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan. Mục tiêu của Chương trình: trên 80% doanh nghiệp tham gia được tăng mức tuân thủ hoặc giữ nguyên mức độ tuân thủ cao, trên 80% doanh nghiệp tham gia hài lòng về các biện pháp hỗ trợ của cơ quan hải quan.
Tính đến ngày 8/11/2022, Cơ quan Hải quan đã thực hiện ký kết biên bản ghi nhớ với 160 DN tham gia Chương trình. Hiện nay các Cục Hải quan tỉnh, thành phố đang tiếp tục tiến hành tổ chức ký kết biên bản ghi nhớ với doanh nghiệp trên địa bàn các đơn vị quản lý. Chương trình thí điểm bước đầu giúp cơ quan Hải quan nâng cao hiệu quả quản lý hải quan trong hoạt động xuất nhập khẩu và phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật Hải quan…
Tổ chức thành công Đại hội 52 chi bộ trực thuộc Đảng bộ cơ quan Tổng cục Hải quan nhiệm kỳ 2022-2025.
Thực hiện Điều lệ Đảng và các quy định, hướng dẫn của Trung ương về tổ chức đại hội chi bộ trực thuộc nhiệm kỳ 2022 - 2025, ngày 20/6/2022, Ban Thường vụ Đảng ủy cơ quan Tổng cục Hải quan đã ban hành Hướng dẫn số 334 -HD/ĐU về tổ chức đại hội chi bộ trực thuộc nhiệm kỳ 2022 - 2025 trong Đảng bộ cơ quan Tổng cục Hải quan. Theo đó, nội dung đại hội nhằm tổng kết, đánh giá việc thực hiện nghị quyết đại hội chi bộ nhiệm kỳ 2020 - 2022; xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp thực hiện nhiệm vụ của nhiệm kỳ 2022 - 2025; kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của chi ủy trong nhiệm kỳ 2020 - 2022; bầu chi ủy, bí thư, phó bí thư chi bộ nhiệm kỳ 2022 - 2025./.
Thảo Lan